Những thách thức trong phát triển trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam

Việt Nam đang đặt mục tiêu xây dựng 10 thương hiệu trí tuệ nhân tạo uy tín trong khu vực, đồng thời trở thành một điểm sáng trên bản đồ trí tuệ nhân tạo toàn cầu. Trong năm 2024, trí tuệ nhân tạo (AI) được coi là công nghệ then chốt thúc đẩy chính phủ số, kinh tế số và xã hội số tại Việt Nam. Cùng với blockchain, big data và IoT, AI được chú trọng phát triển và ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực.

Ngày 26/1/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 127/QĐ-TTg về Chiến lược quốc gia nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030. Chiến lược này, cùng với Luật Công nghệ cao 2008, tạo ra khung pháp lý quan trọng cho sự phát triển AI tại Việt Nam.

Một trong những thách thức lớn nhất đối với việc phát triển AI tại Việt Nam là thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao. Ông Đặng Hữu Sơn, đồng sáng lập LovinBot và Phó Chủ tịch Liên minh phát triển nguồn nhân lực số Việt Nam (AIID), cho biết lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tạo sinh dự kiến sẽ đóng góp tới 14.000 tỷ đồng vào nền kinh tế số vào năm 2030. Tuy nhiên, hiện nay, số lượng nhân lực đủ trình độ để làm việc trong lĩnh vực này còn rất hạn chế. Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Hoài, Viện trưởng Viện Trí tuệ nhân tạo thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội, chia sẻ rằng mỗi năm chỉ có khoảng 30% trong số 55.000 sinh viên công nghệ thông tin tốt nghiệp có khả năng làm việc liên quan đến AI.

Không chỉ thiếu hụt nhân lực, Việt Nam còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận với các chuyên gia hàng đầu về AI để đánh giá và thẩm định sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường. Hạ tầng công nghệ, nền tảng và công cụ hỗ trợ cũng là những yếu tố còn thiếu và cần được đầu tư mạnh mẽ.

Nhiều trường đại học và cơ sở giáo dục tại Việt Nam đã bắt đầu tiên phong trong việc đào tạo nguồn nhân lực AI. Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, ông Vũ Hải Quân, cho biết Đại học Quốc gia đã định hướng phát triển các khối ngành đào tạo liên quan đến AI với quy mô lớn, bao gồm khoảng 6.000 sinh viên đại học, 1.000 học viên cao học và 300 giảng viên. Mục tiêu là đóng góp nguồn nhân lực cao cấp cho ngành AI của đất nước.

Chính phủ Việt Nam đã đề ra nhiều định hướng chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển và ứng dụng AI một cách có trách nhiệm. Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Quyết định số 1290/QĐ-BKHCN, hướng dẫn các nguyên tắc nghiên cứu, phát triển hệ thống AI có trách nhiệm, bao gồm tính minh bạch, khả năng kiểm soát, an toàn, bảo mật và tôn trọng quyền con người.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhấn mạnh rằng AI có trách nhiệm và đạo đức là vấn đề quan trọng cần được chú trọng ngay từ khâu xây dựng hệ thống, và yêu cầu sự phối hợp của nhiều bộ ngành.

Trong bối cảnh hiện nay, trí tuệ nhân tạo không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn tạo ra những ứng dụng hữu ích trong nhiều lĩnh vực như y tế, giao thông và tự động hóa. Với những nỗ lực từ Chính phủ và các cơ sở giáo dục, Việt Nam hy vọng sẽ vượt qua được các thách thức hiện tại, xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển AI và trở thành một điểm sáng trên bản đồ trí tuệ nhân tạo thế giới.

Đ.T.V (tổng hợp)