Trong đặc tính bất ngờ khác của nhóm thuốc trị béo phì mới, các nhà khoa học đã phát hiện ra GLP-1 cũng có thể làm giảm tình trạng viêm não, mang lại cho chúng một “siêu năng lực” tiềm năng trong cuộc chiến chống lại bệnh Alzheimer và Parkinson.

Tình trạng viêm, rất phổ biến ở những người mắc bệnh chuyển hóa mãn tính, là một trong những dấu hiệu đặc trưng của cả bệnh Alzheimer và Parkinson.

Giáo sư Daniel Drucker, Khoa Dược tại Trường Đại học Toronto, đồng tác giả nghiên cứu cho biết: “Một trong những điều thực sự thú vị về thuốc GLP-1 đó là ngoài khả năng kiểm soát lượng đường trong máu và trọng lượng cơ thể, chúng dường như còn làm giảm các biến chứng của bệnh chuyển hóa mãn tính. Từ các nghiên cứu lâm sàng, chúng tôi biết rằng GLP-1 thực hiện tất cả những điều tuyệt vời này ở người, nhưng chúng tôi không biết đầy đủ về cách thức hoạt động của nó”.

Chất chủ vận thụ thể peptide-1 (GLP-1) giống Glucagon đã trở thành nền phát triển khoa học y tế được nhắc đến nhiều nhất kể từ khi vắc xin mRNA ra đời. Semaglutide và tirzepatide, được biết đến dưới những tên thương hiệu như Ozempic, Wegovy và Mounjaro, lần đầu tiên được sử dụng để điều trị hiệu quả bệnh tiểu đường loại 2, nhưng sau đó đã nổi tiếng như một loại thuốc giảm cân mới, được quảng cáo rầm rộ.

Drucker và nhóm nghiên cứu rất quan tâm đến mối quan hệ giữa chứng viêm và thuốc GLP-1. Những gì nhóm nghiên cứu tìm thấy là một sự tương tác mới, hấp dẫn và có khả năng thay đổi cuộc sống với các cơ quan khác, đặc biệt là não.  Công trình trước đó của ông đã mở ra cơ hội phát triển các loại thuốc bao gồm Ozempic và Wegovy.

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng ở những con chuột bị viêm - do phản ứng của hệ thống miễn dịch với thành phần thành tế bào vi khuẩn hoặc chất diệt khuẩn - chất chủ vận GLP-1 làm giảm tình trạng này, nhưng chỉ khi các thụ thể trong não không bị chặn. Điều này chứng tỏ thuốc GLP-1 tương tác với tình trạng viêm và trục hệ thống miễn dịch não theo một cách mới, độc lập với những lợi ích đã biết khác của chúng.

Anne-Claude Gingras, Giám đốc Viện nghiên cứu Lunenfeld-Tanenbaum cho biết: “Trong khi cộng đồng khoa học tôn vinh các chất chủ vận GLP-1 và tác động của chúng thì vẫn còn rất nhiều điều chưa được biết đến. Tiến sĩ Drucker và nhóm của ông vẫn kiên trì nỗ lực tìm hiểu cách thức hoạt động của các loại thuốc này và nghiên cứu này giúp chúng ta hiểu sâu hơn về quá trình trao đổi chất và mạng lưới miễn dịch não phức tạp điều chỉnh nó”.

Ở bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson, các protein bệnh lý lần lượt là beta-amyloid và alpha-synuclein, tương tác với một số thụ thể nhất định để kích hoạt nhiều con đường gây viêm. Khả năng điều hòa hoạt động của các protein và thụ thể này bằng chất chủ vận thụ thể GLP-1 có thể mang lại phương pháp điều trị hiệu quả tình trạng viêm thần kinh trong các bệnh thoái hóa này.

Nhóm nghiên cứu rất hy vọng có thể xác định được tế bào não nào đang tương tác với GLP-1, cũng như các mô hình viêm khác ở tim, gan và thận, hứa hẹn rất lớn trong việc điều trị các bệnh mãn tính liên quan đến các cơ quan đó. Công trình nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell Metabolism.

P.T.T (NASATI), theo https://newatlas.com/, /2/2024