Nghiên cứu mới đây của Đại học California, Los Angeles (UCLA) phát hiện thấy chế độ ăn keto tạo ra những thay đổi trong hệ vi sinh vật đường ruột, có thể bảo vệ trẻ em bị động kinh kháng trị chống lại cơn động kinh. Khám phá này có thể dẫn đến những phát triển các phương pháp trị liệu mới.

Bằng chứng cho thấy chế độ ăn ketogenic ít tinh bột, giàu chất béo (keto) có thể giúp giảm cân và mất mô mỡ, giảm cholesterol xấu và cải thiện độ nhạy insulin. Và nó cũng được chứng minh là một phương pháp điều trị hiệu quả cho trẻ bị động kinh mà các cơn động kinh không kiểm soát được bằng các loại thuốc hàng đầu, một tình trạng có tên là chứng động kinh kháng trị.

Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã xem xét chế độ ăn keto đã thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột và chức năng của nó như thế nào cũng như những phân tử này thay đổi để bảo vệ chống lại cơn động kinh ra sao.

Gregory Lum, người đứng đầu nghiên cứu và là tác giả của nghiên cứu cho biết: “Điều chỉnh các chức năng của vi khuẩn mang lại lợi ích cho việc bảo vệ chống lại các cơn động kinh và dẫn đến những phương pháp mới nâng cao hiệu quả của chế độ ăn ketogen hoặc bắt chước tác dụng có lợi của nó”.

Nghiên cứu về mối liên hệ giữa sức khỏe hệ vi sinh vật đường ruột và sức khỏe não bộ đã trở nên khá nổi bật gần đây. Nghiên cứu hiện tại mở rộng dựa trên nghiên cứu trước đây của UCLA cho thấy trong một mô hình chuột nhân giống để bắt chước bệnh động kinh, những con chuột được cho ăn chế độ ăn keto có ít cơn động kinh hơn đáng kể so với những con chuột được nuôi theo chế độ ăn tiêu chuẩn. Giờ đây, các nhà nghiên cứu xem xét chế độ ăn làm thay đổi chức năng của hệ vi sinh vật đường ruột ở trẻ em mắc chứng động kinh dai dẳng như thế nào.

Họ đã thu thập mẫu phân của 10 bệnh nhân nhi bị động kinh trước khi các bệnh nhân bắt đầu ăn chế độ ăn keto, sau khi họ bắt đầu một tháng và cấy mẫu vào chuột. Sau đó, các nhà nghiên cứu đã thử gây ra cơn động kinh ở chuột bằng cách sử dụng kích thích tần số thấp (6 Hz), thời gian dài ba giây được truyền qua các điện cực giác mạc (mô hình động kinh tâm lý). Họ phát hiện ra rằng những con chuột được cấy mẫu phân từ bệnh nhân theo chế độ ăn keto có khả năng chống co giật cao hơn những con chuột được cấy mẫu trước khi ăn keto. Trung bình, các mẫu sau keto có ngưỡng co giật tăng lên 22,4% so với nhóm đối chứng trước keto.

Điều quan trọng là nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng ở bệnh nhân nhi, chế độ ăn keto đã thay đổi các chức năng quan trọng của hệ vi sinh vật đường ruột liên quan đến quá trình oxy hóa axit béo và chuyển hóa axit amin. Sự biểu hiện cao của các gen liên quan đến các quá trình này cho thấy rằng chế độ ăn keto định hình hệ vi sinh vật đường ruột để làm phong phú hệ vi sinh vật tiêu hóa chất béo và tổng hợp carbohydrate trong điều kiện giàu chất béo, hạn chế carbohydrate. Những đặc điểm này được bảo tồn khi các mẫu bệnh nhi được chuyển vào chuột.

Thực hiện lập hồ sơ phiên mã các mô não từ chuột, các nhà nghiên cứu cũng quan sát thấy những thay đổi trong biểu hiện gen não. Tập trung vào vùng hải mã và vỏ não vùng trán dựa trên mối liên quan của chúng với bệnh động kinh ở người, họ đã tìm thấy các gen biểu hiện khác nhau liên quan đến quá trình xử lý RNA, phản ứng căng thẳng của tế bào, sự phát triển thần kinh, hoạt động của khớp thần kinh và truyền tín hiệu.

Tuy nhiên, cần nghiên cứu sâu hơn để điều tra các cơ chế mà qua đó các tín hiệu vi sinh vật liên quan đến chế độ ăn keto truyền qua trục ruột-não để điều chỉnh nguy cơ co giật và xác định các biện pháp can thiệp dựa trên hệ vi sinh vật tiềm năng có thể làm tăng hiệu quả của việc điều trị bằng chế độ ăn keto.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell Reports.

P.T.T (NASATI), theo https://newatlas.com/Medical/children-epilepsy-keto-microbiome/, 28/12/2023