Cannabinoid nội sinh, còn được gọi là endocannabinoid, là chất dẫn truyền thần kinh, truyền tín hiệu cụ thể từ tế bào thần kinh này sang tế bào thần kinh khác. Những chất dẫn truyền thần kinh này được biết là hỗ trợ một số quá trình sinh lý quan trọng, bao gồm giấc ngủ, tâm trạng và sự thèm ăn.

Trong khi vô số nghiên cứu đã khám phá chức năng của endocannabinoids, nhưng quá trình giải phóng chúng vẫn chưa được hiểu rõ. Một bài báo gần đây của các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford-Hoa Kỳ, được xuất bản trên tạp chí Nature Neuroscience, đã thu thập bằng chứng cho thấy rằng việc giải phóng chất dẫn truyền thần kinh quan trọng này được hỗ trợ bởi các synuclein sau khớp thần kinh, các protein có liên quan đến sự phát triển của bệnh Parkinson.

Nhóm tác giả đã viết trong bài báo: "Endocannabinoids là một trong những chất điều biến mạnh nhất của quá trình truyền qua khớp thần kinh trong toàn bộ hệ thần kinh, tuy nhiên vẫn còn rất ít thông tin về việc giải phóng endocannabinoids từ các khoang sau khớp thần kinh. Và một phát hiện bất ngờ: việc giải phóng endocannabinoid cần có synuclein, tác nhân chính gây ra bệnh Parkinson”.

Synuclein, bao gồm α-synuclein (α-Syn), β-synuclein (β-Syn) và γ-synuclein (γ-Syn), là các protein nhỏ và hòa tan được biểu hiện trong mô não của động vật có xương sống, được biết là đóng một phần về độ dẻo của khớp thần kinh (tức là khả năng não thay đổi độ bền của các kết nối và thích nghi theo thời gian). Các nghiên cứu khoa học thần kinh trước đây đã phát hiện ra rằng nhiều đột biến trong a-Synuclein (a-Syn) có liên quan đến sự phát triển của bệnh Parkinson khởi phát sớm và protein này có xu hướng tích tụ bất thường ở những bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer và các bệnh thoái hóa thần kinh khác.

Các nhà nghiên cứu bắt đầu hiểu rõ hơn về cách thức giải phóng endocannabinoids được điều biến trong não và rất ngạc nhiên khi thấy rằng nó được hỗ trợ bởi synuclein. Một số thí nghiệm của họ được tiến hành trên chuột, sử dụng một loạt các kỹ thuật di truyền và hình ảnh. Họ giải thích: “Chúng tôi cho thấy rằng endocannabinoids được giải phóng sau synap theo cơ chế phụ thuộc vào synuclein và phụ thuộc vào SNARE. Cụ thể, việc xóa synuclein ngăn chặn tính dẻo của khớp thần kinh phụ thuộc endocannabinoid; khối này bị đảo ngược bởi biểu hiện sau synap nhưng không phải của α-synuclein đột biến. Việc ghi lại toàn bộ tế bào và giám sát quang học trực tiếp tín hiệu endocannabinoid cho thấy rằng việc xóa synuclein đặc biệt ngăn chặn việc giải phóng endocannabinoid”.

Những phát hiện được thu thập này rất đáng ngạc nhiên, vì một số nghiên cứu trước đây cho rằng không có mối liên hệ nào giữa protein SNARE và việc giải phóng endocannabinoids. Cuối cùng, nghiên cứu cho thấy tín hiệu endocannabinoid trong não có thể liên quan đến bệnh Parkinson, cũng như các bệnh thoái hóa thần kinh khác. Trong tương lai, kết quả này có thể mở đường cho các nghiên cứu tiếp theo điều tra mối liên hệ này hơn nữa, có khả năng dẫn đến những khám phá quan trọng. Điều này có thể là bước đệm cho sự phát triển của các loại thuốc mới và biện pháp can thiệp điều trị để làm giảm triệu chứng suy nhược của bệnh.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2023-06-endocannabinoids-postsynaptic-synucleins.html, 24/6/2023