Hiện tại rất khó để sàng lọc một số bệnh gan và theo dõi các tình trạng này khi chúng được phát hiện. Nhóm nghiên cứu được dẫn dắt bởi các nhà điều tra tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts (MGH) và Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) gần đây đã phát triển một phương pháp hình ảnh không xâm lấn có tiềm năng lâm sàng hứa hẹn để thực hiện cả hai mục tiêu. Kỹ thuật này được mô tả trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Biomedical Engineering.

Tiến sĩ Rakesh K. Jain, cho biết: “Sự tích tụ chất béo trong gan - được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là nguyên nhân hàng đầu của bệnh gan mạn tính. Trong xã hội phương Tây, tỷ lệ mắc bệnh NAFLD đang gia tăng song song với tỷ lệ béo phì và tình trạng này dự kiến ​​sẽ ảnh hưởng đến gần một trong hai người trưởng thành ở Hoa Kỳ vào năm 2030".

Thông thường chẩn đoán bệnh gan mạn tính bao gồm việc loại bỏ mô gan thông qua sinh thiết để đánh giá chính xác tình trạng viêm gan và xơ hóa (tức là sẹo mô), gây ra bởi mất cân bằng oxy hóa và một số quá trình phá hủy khác.

Chúng ta biết mất cân bằng oxy hóa có thể dẫn đến việc sản xuất lipofuscin, một sắc tố "hao mòn" trong gan giữa các cơ quan và tế bào khác. Tiến sĩ Jain và đồng tác giả cao cấp Tiến sĩ Moungi Bawendi tại MIT, đã hình dung sắc tố này thông qua một kỹ thuật gọi là hình ảnh tự phát huỳnh quang có thể giúp phát hiện giai đoạn sớm và muộn của bệnh gan. 

Sử dụng các công nghệ hồng ngoại gần và hồng ngoại sóng ngắn do phòng thí nghiệm Bawendi phát triển kết hợp với các mô hình động vật được sử dụng rộng rãi trong phòng thí nghiệm để bắt chước NAFLD, các nhóm này có thể xác định chính xác các khu vực bị tổn thương gan, với sự phân biệt rõ ràng giữa các mô bệnh và mô bình thường.

Phát hiện lipofuscin theo cách này cũng cho phép các nhà khoa học theo dõi không xâm lấn tiến triển và hồi quy viêm gan và sẹo trong mô hình chuột của NAFLD, mà không cần lấy mô gan thông qua sinh thiết. Ngoài ra, trong các mẫu sinh thiết của mô gan người, phương thức chẩn đoán hình ảnh có thể phân biệt các trường hợp NAFLD nặng hơn với các trường hợp nhẹ hơn.

Tiến sĩ Jain, cho biết: "Phương pháp này có thể được sử dụng trong các nghiên cứu trên động vật để ngăn chặn việc sử dụng động vật làm vật hiến tế. Và với các nghiên cứu sâu hơn, chúng tôi hy vọng nghiên cứu này có thể hỗ trợ các phòng khám chẩn đoán và theo dõi bệnh gan mạn tính không xâm lấn. Hơn nữa, nghiên cứu này mở ra tiềm năng của hình ảnh tự phát huỳnh quang không xâm lấn của lipofuscin trong các bệnh ảnh hưởng đến các cơ quan khác”.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2020-06-imaging-method-liver-disease.html, 23/6/2020