Xơ vữa động mạch là tình trạng cơ bản gây ra các cơn đau tim và đột quỵ. Các nhà nghiên cứu tại Radboudumc ở Hà Lan đã phát hiện ra một loại protein đóng một vai trò quan trọng trong chứng xơ vữa động mạch. Protein là Prosaposin và vai trò của nó đối với chứng xơ vữa động mạch cho đến nay vẫn chưa được biết rõ. Trên tạp chí Science Translational Medicine, nhóm nghiên cứu xác định Prosaposin là một mục tiêu tiềm năng mới.

Xơ vữa động mạch là do cholesterol tích tụ trong thành mạch và gây ra tình trạng viêm mãn tính. Người ta đã chứng minh rằng thuốc giảm cholesterol giúp điều trị chứng xơ vữa động mạch. Nghiên cứu gần đây cũng đã chỉ ra rằng ức chế viêm cũng có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau tim và đột quỵ. Thách thức bây giờ là tìm ra cách để ức chế tình trạng viêm đặc biệt trong xơ vữa động mạch, mà không cản trở phần còn lại của cơ thể bảo vệ chúng ta chống lại nhiễm trùng.

Các tế bào chịu trách nhiệm chính cho tình trạng viêm trong xơ vữa động mạch là các đại thực bào. Quá trình kích hoạt viêm của các tế bào này là một quá trình đòi hỏi năng lượng. Do đó, các tế bào phải tăng tỷ lệ trao đổi chất đáng kể. Làm sáng tỏ cách tế bào thực hiện điều này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách chúng ta có thể làm chậm hoạt động viêm và do đó giảm xơ vữa động mạch.

Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế, dẫn đầu bởi Raphaël Duivenvoorden thuộc Radboudumc Hà Lan, đã tìm hiểu điều gì sẽ xảy ra khi "tắt nguồn" của các đại thực bào này. Công tắc chuyển hóa chính là một phức hợp protein được gọi là mTOR. Sử dụng công nghệ nano, họ có thể “đóng” công tắc này trong các đại thực bào theo cách đặc biệt và nghiên cứu tác động của nó đối với chứng xơ vữa động mạch trên mô hình chuột. “Chúng tôi đã thấy chỉ sau một tuần điều trị, các tổn thương xơ vữa động mạch thu nhỏ lại và tình trạng viêm giảm”, nhóm nghiên cứu cho biết.

Protein mới được phát hiện

Kết quả này khiến họ quan tâm đến việc làm sáng tỏ cơ chế phân tử tạo nên tác dụng chống viêm mạnh mẽ này. Các phân tích của họ liên tục cho thấy vai trò quan trọng của một loại protein có tên là Prosaposin. Tuy nhiên, vai trò của nó trong xơ vữa động mạch chưa được biết rõ. “Trong các thí nghiệm bổ sung, chúng tôi phát hiện ra rằng Prosaposin có ảnh hưởng quan trọng đến sự trao đổi chất của đại thực bào. Chúng tôi cũng quan sát thấy tình trạng phát triển xơ vữa động mạch và viêm thành mạch ở những con chuột không có khả năng tạo ra Prosaposin là ít hơn”, tác giả nghiên cứu nói.

Prosaposin và chứng xơ vữa động mạch ở người

Để tìm hiểu xem liệu Prosaposin có đóng một vai trò nào đó trong chứng xơ vữa động mạch ở người hay không, nhóm nghiên cứu đã nghiên cứu biểu hiện của nó trong các tổn thương xơ vữa động mạch ở người.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy có sự biểu hiện đáng kể của Prosaposin bởi các đại thực bào trong các mảng xơ vữa động mạch và điều này có liên quan đến hoạt động viêm của chúng. Như vậy khẳng định rằng, Prosaposin đóng một vai trò quan trọng trong chứng xơ vữa động mạch và là sẽ một mục tiêu điều trị tiềm năng mới để điều trị chứng xơ vữa động mạch.

P.T.T (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2021-03-discovery-protein-important-role-atherosrosis.html, 11/3/2021