Tiến sĩ Wei Yan, Viện Lundquist (Hoa Kỳ, và nhóm nghiên cứu của ông đã giải quyết một bí ẩn và cuộc tranh luận khoa học lâu nay về cơ chế cơ bản của sự vận chuyển giao tử và phôi trong ống dẫn trứng. Sử dụng mô hình chuột không có lớp lông mao trong ống dẫn trứng, nhóm của Tiến sĩ Yan đã chứng minh rằng lông mao chuyển động ở đầu xa của ống dẫn trứng, được gọi là infundibulum, rất cần thiết cho việc đón noãn. Tình trạng không bình thường của cấu trúc lông mao và/hoặc mô hình va đập (beating patterns) đến sự thất bại trong quá trình đón noãn và do đó làm mất khả năng sinh sản của nữ giới (vô sinh). Các lông mao chuyển động ở các phần khác của ống dẫn trứng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển tinh trùng và phôi và là tất yếu đối với khả năng sinh sản của nữ giới.

Không giống như ống dẫn trứng bình thường (trái), ống dẫn trứng "không có lông mao" không thể đón trứng phóng noãn, dẫn đến vô sinh nữ (phải). Nguồn: Tingting Xie

Không thể thiếu cho khả năng sinh sản của phụ nữ. Đây là một phát hiện quan trọng vì chức năng vận chuyển bị gián đoạn được cho là dẫn đến vô sinh nữ và mang thai ngoài tử cung. Những phát hiện của nghiên cứu đã được công bố trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (PNAS) gần đây.

Tiến sĩ Yan cho biết: “Chúng tôi rất hào hứng với việc giải quyết bí ẩn từ lâu này. Rõ ràng là cả lông mao và cơ trơn đều tham gia vào chức năng vận chuyển. Lông mao chuyển động cần thiết để đón trứng trong khi cơ trơn co bóp thu hẹp lại là rất quan trọng đối với quá trình vận chuyển tinh trùng và phôi”.

Ống dẫn trứng kết nối buồng trứng với tử cung và đóng vai trò thiết yếu đối với khả năng sinh sản của nữ giới. Các chức năng của ống dẫn trứng bao gồm đón và vận chuyển trứng đã phóng noãn đến vị trí thụ tinh trong ống, có tên gọi là ampulla, nơi trứng gặp tinh trùng. Khi trứng được thụ tinh, phôi ban đầu phải được vận chuyển từ ống dẫn trứng đến khoang tử cung để làm tổ và phát triển các giai đoạn tiếp theo.

Các chức năng này được thực hiện bởi ba loại tế bào chính trong ống dẫn trứng: tế bào đa nhân, tế bào tiết và tế bào cơ trơn. Vì cả nhịp của lông mao chuyển động và co cơ trơn đều có thể dịch chuyển các vật thể, nên các tranh luận về loại tế bào nào kiểm soát chức năng vận chuyển đã diễn ra trong nhiều thập kỷ qua. Một số nhà khoa học tin rằng chính nhịp va đập của lông mao sẽ thúc đẩy các giao tử và phôi thai ban đầu, nhưng những người khác lại cho rằng sự co bóp nhịp nhàng của cơ trơn sẽ thúc đẩy sự di chuyển. Việc biết rõ cơ chế cơ bản của sự vận chuyển giao tử và phôi trong ống dẫn trứng là rất quan trọng vì chức năng vận chuyển bị gián đoạn có thể dẫn đến vô sinh nữ và mang thai ngoài tử cung.

Yan cho biết thêm: “Kiến thức thu được từ nghiên cứu này giúp chúng tôi hiểu được nguyên nhân của vô sinh nữ và thai ngoài tử cung, và các phân tử cần thiết cho các chức năng vận chuyển của cơ thể là một mục tiêu tốt để phát triển các biện pháp tránh thai không chứa hoóc môn cho nữ”.

Nghiên cứu của Tiến sĩ Yan tập trung vào việc phát triển các biện pháp tránh thai không chứa nội tiết tố, kiểm soát di truyền và biểu sinh đối với khả năng sinh sản, cũng như đóng góp biểu sinh của các giao tử (tinh trùng và trứng) vào quá trình thụ tinh, phát triển phôi sớm và sức khỏe ở tuổi trưởng thành.

P.T.T (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2021-05-long Standing-fallopian-tube-debate.html, 24/5/2021