Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), gần 20% trẻ em và thanh thiếu niên bị béo phì. Nghiên cứu cho thấy tình trạng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm viêm khớp, bệnh tim và các vấn đề chuyển hóa khác. Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ hiện khuyến nghị điều trị sớm và chuyên sâu để chống lại béo phì.

Trong bốn năm qua, các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện Nhi Shriners, St. Louis đã nỗ lực phát triển một phương pháp mới nhằm ngăn chặn tác động của béo phì ở trẻ em. Giám đốc Nghiên cứu tại Shriners Children's St. Louis-Tiến sĩ Farshid Guilak và nhà khoa học cấp cao Tiến sĩ Ruhang Tang, khi sử dụng liệu pháp gen đã phát hiện ra để chuyển hóa các axit béo có hại thành có lợi, giúp trẻ em mắc béo phì giảm nguy cơ gặp các vấn đề sức khỏe khác, đặc biệt là viêm khớp. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí "Proceedings of the National Academy of Sciences".

Tiến sĩ Guilak cho biết: "Chúng tôi đã biết rằng yếu tố nguy cơ có thể phòng ngừa số một đối với bệnh viêm khớp ở trẻ em là tình trạng thừa cân. Thông thường, chúng ta chỉ yêu cầu trẻ giảm cân mà không giải quyết vấn đề lớn hơn. Béo phì ở trẻ em đã trở thành một đại dịch, và kết quả là viêm khớp ngày càng phổ biến ở trẻ em. Điều quan trọng mà chúng tôi phát hiện là không chỉ béo phì gây hại mà còn cả chế độ ăn uống. Loại axit béo mà trẻ tiêu thụ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cân. Khi trẻ bị béo phì, cơ thể sẽ dễ mắc phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, mà đôi khi rất khó để đảo ngược”.

Tiến sĩ Tang cho biết kỹ thuật liệu pháp gen của họ sử dụng một loại vi-rút không hoạt động, vi-rút liên quan đến adeno (AAV), để đưa gen mã hóa một loại enzyme đặc biệt vào tế bào. Liệu pháp gen này tự động chuyển hóa axit béo omega-6, vốn gây viêm mạnh, thành omega-3, loại axit có lợi hơn cho sức khỏe chuyển hóa của cơ thể. Tiến sĩ Guilak giải thích thêm rằng axit béo omega-6, có trong thực phẩm chiên rán và dầu thực vật, thường gây viêm và có thể dẫn đến các vấn đề như viêm khớp, bệnh tim và rối loạn chuyển hóa. Trong khi đó, omega-3, có nhiều trong cá và các loại hạt, hỗ trợ sức khỏe chuyển hóa bằng cách cải thiện độ nhạy insulin, thúc đẩy quá trình chuyển hóa chất béo và giảm viêm cũng như nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến béo phì.

Tiến sĩ Natalia Harasymowicz, đồng trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết liệu pháp gen của họ cũng giúp giảm số lượng tế bào gây viêm, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy viêm và viêm khớp liên quan đến béo phì.

Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã tập trung vào một loại viêm khớp phổ biến ở trẻ em, gọi là viêm khớp sau chấn thương, gây ra bởi các chấn thương như rách sụn chêm ở đầu gối. Kết quả cho thấy chỉ cần một mũi tiêm liệu pháp gen đã giúp giảm đáng kể tác động của chế độ ăn giàu omega-6 lên sức khỏe chuyển hóa và viêm khớp ở đầu gối. Một phát hiện đáng chú ý khác là béo phì do chế độ ăn uống đã dẫn đến quá trình "lão hóa" sớm ở chuột, và liệu pháp gen đã ngăn chặn điều này.

Tiến sĩ Guilak nhận định: “Điều chúng tôi quan sát được là béo phì khiến đầu gối của những bệnh nhân trẻ trở nên già nua. Chế độ ăn uống hiện đại, đặc biệt là ở Mỹ, thường giàu omega-6 và ít omega-3, dẫn đến mất cân bằng, đặc biệt đối với trẻ em. Liệu pháp gen mà chúng tôi phát triển sẽ tự động chuyển hóa omega-6 thành omega-3 trong cơ thể, biến chất béo xấu thành chất béo tốt”.

Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng nghiên cứu này sẽ giúp giảm nguy cơ phát triển viêm khớp ở trẻ và làm cho các phương pháp điều trị trở nên hiệu quả hơn. Nhóm nghiên cứu hiện đang làm việc với Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) để tiến hành các thử nghiệm lâm sàng trong vòng ba đến năm năm tới.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/, 11/2024