Từ chỗ là vùng dịch lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc đại lục, Hàn Quốc đang trở thành quốc gia kiểm soát được tình hình với nhiều tín hiệu tích cực. Đặc biệt họ không dùng đến các biện pháp phong toả diện rộng như Trung Quốc. Dưới đây là một số chính sách của Hàn Quốc trong gần 2 tháng qua để đối phó với dịch.

1. Khởi động Ủy ban phòng chống tai nạn và quản lý an toàn trung ương do Thủ tướng đứng đầu, đối phó trên phạm vi toàn quốc; mở "phòng giám sát tình hình khẩn cấp 24/24" tại tất cả các ban ngành Chính phủ. Tổng thống họp chống dịch thường xuyên với Chính phủ.

2. Thủ tướng kiêm Chủ tịch Ủy ban phòng chống tai nạn và quản lý an toàn trung ương chuyển trụ sở công tác tới thành phố Daegu, một trong hai "ổ dịch" từ ngày 25/2/2020, để trực tiếp chỉ đạo công tác phòng dịch tại thành phố này. Gần đây, khi tình hình dịu đi, Văn phòng Thủ tướng chuyển địa điểm làm việc từ "tâm dịch" về lại thủ đô Seoul.

3. Hoãn khai giảng. Lịch khai giảng năm học 2020 dự kiến là 2/3/2020, hiện được hoãn đến 23/3/2020.

4. Hạn chế tập trung đông người. Cấm biểu tình ở các quảng trường lớn; hoãn họp Quốc hội; hoãn giải bóng chày chuyên nghiệp...

5. Xét nghiệm quy mô lớn với bộ kit test nhanh.

6. Phong toả: Nếu như Trung Quốc phong toả nghĩa là “nội bất xuất, ngoại bất nhập” cả một khu vực rộng lớn hàng chục, hàng trăm triệu người, Hàn Quốc có cách tiếp cận mềm dẻo hơn. Hàn Quốc không hạn chế/cấm người dân đi lại. Họ tập trung áp dụng biện pháp cách ly y tế bắt buộc với những người đã mắc bệnh và những người tiếp xúc gần. Tổng thống giải thích cách dùng từ "biện pháp phong tỏa tối đa" với vùng dịch Daegu và Bắc Gyongsang thể hiện quyết tâm ngăn chặn tối đa sự lây lan của dịch bệnh, không mang nghĩa phong tỏa hai địa phương này.

7. Khẩu trang: Hàn Quốc cũng khan hiếm khẩu trang như các nước khác. Chính phủ áp dụng đồng thời cả biện pháp hành chính và kỹ trị. Họp nội các bất thường bàn đối sách ổn định cung cầu khẩu trang; hỗ trợ các cơ sở sản xuất đẩy mạnh dây chuyền, tháo gỡ vấn đề nguyên liệu.

Từ ngày 9/3/2020, Hàn Quốc áp dụng quy định mua khẩu trang vào các ngày trong tuần dựa theo số cuối năm sinh. Khi mua khẩu trang, người dân cần xuất trình chứng minh thư nhân dân để hiệu thuốc nhập số chứng minh thư của người mua lên hệ thống, rà soát mua trùng lặp. Thông tin người mua sẽ được chia sẻ đến tất cả các hiệu thuốc trên toàn quốc, nên người dân không thể mua số lượng khẩu trang quá quy định tại các hiệu thuốc khác.

8. Giải cứu kinh tế và hỗ trợ người dân: Ngân sách bơm gần 10 tỷ USD. Cắt giảm 0,5% lãi suất cơ bản, từ mức 1,25% xuống 0,75%. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, lãi suất cơ bản của Hàn Quốc xuống dưới 1%. Chính phủ hỗ trợ phiếu mua hàng cho 1,94 triệu hộ gia đình thu nhập thấp. 4 ngành nghề gồm du lịch, khách sạn, vận tải du lịch, và biểu diễn là "ngành nghề được hỗ trợ đặc biệt". Giảm 70% thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ôtô tới tháng 6, nâng gấp đôi tỷ lệ khấu trừ thu nhập khi sử dụng thẻ thanh toán, tín dụng. v.v…

9. Siết chặt quy trình nhập cảnh với toàn bộ khu vực châu Âu từ 0h 16/3/2020.

10. Nỗ lực để doanh nhân Hàn Quốc không bị “cấm cửa”. Trong bối cảnh hàng loạt quốc gia hạn chế nhập cảnh với người Hàn Quốc, Chính phủ nước này đã cố gắng để tạo ra một thông lệ chung trên toàn thế giới, cho phép những doanh nhân Hàn Quốc có giấy chứng nhận sức khỏe nhập cảnh ngoại lệ để tham gia hoạt động kinh tế tại quốc gia sở tại. Hàn Quốc cũng cử các đội phản ứng nhanh đến một số quốc gia có công dân Hàn Quốc bị cách ly để hỗ trợ.

11. Thúc đẩy các nghiên cứu y tế. Viện nghiên cứu y tế quốc gia thuộc Cơ quan quản lý dịch bệnh Hàn Quốc (CDC) ngày 10/3 công bố đã sản xuất thành công "probe", loại protein dùng để tìm kiếm, phát hiện và phân lập kháng thể virus corona-19. Với protein "probe", các nhà nghiên cứu có thể phát hiện tế bào sản sinh "kháng thể trung hòa" tồn tại trong máu của bệnh nhân giai đoạn hồi phục, từ đó sản xuất ra kháng thể virus corona-19. Cơ quan quản lý dịch bệnh Hàn Quốc quyết định sẽ xem xét phương án thành lập viện nghiên cứu về virus và bệnh truyền nhiễm quốc gia sau đợt dịch lần này.

12. Triển khai "ứng dụng bảo vệ an toàn người tự cách ly tại nhà", nhằm hỗ trợ nghiệp vụ giám sát người cách ly tại nhà cho chính quyền các địa phương. Ứng dụng này được phát triển làm hai loại, một loại dành cho người tự cách ly tại nhà, một loại dùng cho công chức phụ trách.

Chiến lược chống Covid-19 của Hàn Quốc: xét nghiệm nhanh trên diện rộng

Nổi bật trong chiến lược chống Covid-19 của Hàn Quốc là chính sách xét nghiệm nhanh trên diện rộng. Hay còn gọi là "Drive-thru".

Nhân viên y tế lấy mẫu nước bọt từ người lái xe tại trung tâm xét nghiệm kiểu "Drive-thru"

Đây được hiểu như các trung tâm xét nghiệm lưu động. Tài xế có triệu chứng nghi nhiễm lái xe tới trung tâm lưu động, không cần ra khỏi xe, chỉ cần hạ cửa sổ để nhân viên y tế kiểm tra thân nhiệt và lấy mẫu xét nghiệm. Toàn bộ quá trình mất khoảng 10 phút. Phần lớn cơ sở y tế ở các địa phương trên toàn Hàn Quốc đều có thể vận hành "Drive-thru". Số liệu từ báo chí Hàn Quốc là họ có 117 địa chỉ đủ năng lực làm test Covid-19.

Tất nhiên, phương pháp này dựa trên cơ sở Hàn Quốc đã sớm sản xuất thành công bộ test kit xét nghiệm nhanh - chế độ phê chuẩn nhanh bộ kit xét nghiệm virus được Hàn Quốc áp dụng sau khi bùng phát dịch MERS khiến 38 người thiệt mạng năm 2015.

Xét nghiệm diện rộng với không chỉ người nghi nhiễm mà cả những người không có triệu chứng và triệu chứng nhẹ, giúp nắm bắt tình hình dịch bệnh chính xác hơn và chủ động đề ra các biện pháp ứng phó tích cực.

Đến ngày 15/3/2020, số người được xét nghiệm virus corona tại Hàn Quốc lên tới hơn 268.000 (cả xét nghiệm ở cơ sở cố định và lưu động). Đây chắc chắn là tỷ lệ dân số được xét nghiệm cao nhất thế giới. Không phải tự nhiên mà nhiều chuyên gia quốc tế đã đánh giá cao tính minh bạch của Hàn Quốc. Họ cho rằng các số liệu của nước này rất đáng tin cậy.

Chính sách xét nghiệm diện rộng khiến số ca dương tính ở Hàn Quốc tăng nhanh trong thời gian qua. Tuy lúc đầu họ gặp áp lực về số ca nhiễm mới, nhưng việc phát hiện sớm giúp chủ động chữa trị, hạn chế tổn thất về người; đồng thời giúp cách ly sớm người bệnh, ngăn chặn lây lan trong cộng đồng. Kết quả là nỗ lực chống Covid-19 của Hàn Quốc đang đem lại những kết quả rất tích cực. Hàn Quốc và Italia đều ghi nhận ca dương tính đầu tiên vào khoảng cuối tháng một. Đầu tháng 3, Hàn Quốc là ổ dịch lớn thứ hai thế giới sau Trung quốc đại lục. Số ca bệnh mới mỗi ngày lên đến hàng trăm (ba con số). Nhưng giờ đây Italia đã thế chỗ Hàn Quốc.

Tính đến 8h ngày 17/3/2020, tổng số ca nhiễm bệnh là 8.320, tăng 84 người so với hôm qua, ngày thứ ba liên tiếp đạt số tăng mới dưới 100 (hai con số). Số tử vong cộng dồn là 82.  Bệnh nhân xuất viện đạt 1.401 người, tăng 264 người. Như vậy, số xuất viện ở Hàn Quốc tăng nhanh, số nhiễm mới chậm lại. Điều này cho thấy Hàn Quốc có thể đã qua đỉnh dịch, hoặc ít nhất qua giai đoạn cam go nhất, nếu không xuất hiện diễn biến bất ngờ phía trước.

Một tác dụng khác của xét nghiệm trên diện rộng nằm ở chỗ, chính phủ Hàn Quốc không phải áp dụng biện pháp “thà cách ly nhầm còn hơn bỏ sót”, giảm căng thẳng xã hội và hạn chế tác động tiêu cực của biện pháp phong toả, cách ly đối với kinh tế.

Võ Văn Thành