Nhóm nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Wellcome Sanger (Anh), Trung tâm Y tế thuộc Đại học Groningen (Đức), Đại học Côte d'zur và Trung tâm Nghiên cứu khoa học quốc gia (CNRS), Pháp cùng với các cộng sự khác đã xác định được hai loại tế bào cụ thể trong mũi là các điểm ban đầu lây nhiễm COVID-19. Cụ thể, virus COVID-19 sử dụng tế bào tiết chất nhầy (goblet) và tế bào lông mao (ciliated) trong mũi có hàm lượng protein xâm nhập cao để tấn công trong các tế bào của người. Kết quả nghiên cứu có thể giúp giải thích tốc độ lan truyền nhanh COVID-19.

Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Nature Medicine vào ngày 23/4, là một phần của nỗ lực quốc tế sử dụng dữ liệu Bản đồ tế bào của người để tìm hiểu về nhiễm trùng và bệnh tật. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh các tế bào trong mắt và một số cơ quan khác cũng chứa các protein xâm nhập của virus. Ngoài ra, nghiên cứu cũng dự đoán cách một protein xâm nhập quan trọng được điều chỉnh cùng với các gen khác của hệ miễn dịch và tiết lộ các mục tiêu tiềm năng để phát triển các liệu pháp giảm lây nhiễm.

COVID-19 ảnh hưởng đến phổi và đường thở. Các triệu chứng của bệnh giống như cúm, bao gồm sốt, ho và đau họng, trong khi một số người có thể không xuất hiện các triệu chứng nhưng vẫn mang virus lây truyền. Trong trường hợp xấu nhất, virus gây viêm phổi và cuối cùng gây tử vong. Virus này được cho là lan truyền qua các giọt bắn phát ra khi người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi và dường như dễ dàng lây truyền trong các khu vực bị ảnh hưởng. Cho đến nay, virus đã lan ra hơn   184 quốc gia và cướp đi sinh mạng của hơn 180.000 người.

Các nhà khoa học trên thế giới đang cố gắng hiểu chính xác cách thức virus lây lan để ngăn ngừa và phát triển vắc-xin. Dù mọi người biết rằng virus gây bệnh COVID-19, được gọi là SARS-CoV-2, sử dụng một cơ chế tương tự để lây nhiễm cho các tế bào của con người như loại virus corona có liên quan gây ra dịch SARS năm 2003, nhưng các loại tế bào chính liên quan đến mũi trước đây chưa được xác định cụ thể.

Để phát hiện những tế bào có thể tham gia vào quá trình truyền COVID-19, các nhà nghiên cứu đã phân tích nhiều bộ dữ liệu về lập trình tự ARN đơn bào trong Bản đồ tế bào người từ hơn 20 mô khác nhau của những người không bị nhiễm bệnh. Đó là các tế bào bắt nguồn từ phổi, khoang mũi, mắt, ruột, tim, thận và gan. Các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm các tế bào riêng biệt đại diện cho cả hai loại protein xâm nhập chính được virus COVID-19 sử dụng để lây nhiễm sang các tế bào của chúng ta.

TS. Waradon Sungnak, tác giả đầu tiên của nghiên cứu cho biết: "Chúng tôi đã phát hiện ra protein thụ thể - ACE2 - và protease TMPRSS2 có thể kích hoạt hiện tượng xâm nhập SARS-CoV-2 được biểu hiện trong các tế bào của nhiều cơ quan khác, bao gồm các tế bào ở lớp lót bên trong mũi. Các tế bào goblet và ciliated trong mũi có chứa hàm lượng protein virus COVID-19 cao nhất, khiến chúng trở thành con đường đầu tiên lây nhiễm virus".

Hai protein chủ chốt là ACE2 và TMPRSS2 cũng được tìm thấy trong các tế bào ở giác mạc của mắt và trong niêm mạc ruột. Như vậy, con đường lây nhiễm khác có thể là qua mắt và ống lệ và còn có khả năng lây truyền qua đường phân-miệng.

Khi các tế bào bị tổn thương hoặc chống nhiễm trùng, nhiều gen miễn dịch khác được kích hoạt. Nghiên cứu cho thấy việc tạo ra thụ thể ACE2 trong các tế bào mũi có thể diễn ra cùng lúc với các gen miễn dịch khác.

Nhóm nghiên cứu vẫn tiếp tục phân tích dữ liệu để cung cấp những hiểu biết sâu sắc về các tế bào và những mục tiêu có khả năng liên quan đến COVID-19 và thiết lập mối liên hệ với các đặc điểm của bệnh nhân.

N.P.D (NASATI), theo https://www.sciencedaily.com/releases/2020/04/200423130420.htm, 23/4/2020