Trung Quốc tạo đột phá trong kỹ thuật xử lý chất thải phóng xạ mức độ cao, đạt được cột mốc quan trọng trong ngành công nghiệp hạt nhân. Thiết bị xử lý chất thải lỏng phóng xạ mức độ cao đầu tiên của Trung Quốc, có khả năng nấu chảy chất thải thành thủy tinh, đã chính thức được đưa vào sử dụng ngày 11/9/2021 ở Quảng Nguyên, tỉnh Tứ Xuyên, Tây Nam Trung Quốc, khiến Trung Quốc trở thành một trong số ít quốc gia trên thế giới có được kỹ thuật này.

Cục Quản lý Nhà nước về Khoa học, Công nghệ và Công nghiệp Quốc phòng của Trung Quốc cho biết thiết bị này là một dự án quan trọng ở giai đoạn cuối của chuỗi công nghiệp hạt nhân và được coi là một bước tiến quan trọng trong sự phát triển an toàn và xanh của ngành công nghiệp hạt nhân của Trung Quốc.

Xử lý chất thải hạt nhân là công đoạn cuối cùng trong quá trình sử dụng năng lượng hạt nhân an toàn, trong đó khó và đòi hỏi kỹ thuật tiên tiến nhất là xử lý chất lỏng phóng xạ mức độ cao. Để giải quyết thách thức, cách tiếp cận của Trung Quốc là trộn và nấu chảy chất thải lỏng với vật liệu thủy tinh ở nhiệt độ 1.100 độ C hoặc cao hơn, sau đó để nguội và tạo thành thủy tinh, có thể chứa các nguyên tố phóng xạ bên trong một cách hiệu quả và ổn định, nhờ vào độ rửa trôi thấp và độ bền cao của thủy tinh. Một cách tiếp cận như vậy để xử lý chất thải cho đến nay là phương pháp tiên tiến nhất trên thế giới. Trước đây chỉ có Mỹ, Pháp, Đức và một số nước khác làm chủ được kỹ thuật này.

Những khó khăn và khả năng cốt lõi của cơ chế xử lý chất thải như vậy nằm ở công thức hợp nhất với tỷ lệ và độ ổn định để đảm bảo các chất phóng xạ bên trong có thể được chứa an toàn trong hơn 1.000 năm.

Dự án đã được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Trung Quốc (CAEA) phê duyệt vào năm 2004 và do Trung Quốc và Đức cùng thiết kế. Lô vật thể thủy tinh đầu tiên được tổng hợp từ chất thải phóng xạ đã được đưa ra đánh giá vào ngày 27 tháng 8 và đã vượt qua các bài kiểm tra với tất cả các chỉ số kỹ thuật liên quan đạt trình độ tiên tiến quốc tế.

Lượng chất thải thải ra hàng năm dự kiến ​​sẽ lên tới vài trăm mét khối, và thủy tinh được tạo ra từ chất thải sẽ được chôn trong một kho chứa hàng trăm mét dưới lòng đất, giúp thực hiện cách ly hoàn toàn các chất phóng xạ với sinh quyển và đặt nền móng vững chắc cho việc sử dụng năng lượng hạt nhân an toàn trong tương lai.

Trung Quốc luôn coi trọng việc quản lý chất thải phóng xạ và luôn giữ thái độ cởi mở trong hợp tác quốc tế. Trung Quốc, với tư cách là một cường quốc hạt nhân thế giới có trách nhiệm, đã tăng cường hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và tích cực tham gia trao đổi kinh nghiệm với các nước khác. Hiện nay, Trung Quốc đã có được khả năng xử lý chất thải với mức độ phóng xạ cao, trung bình và thấp. Liu Yongde, kỹ sư trưởng tại CAEA, nói rằng nước này sẽ đẩy nhanh quá trình xử lý chất thải phóng xạ để hỗ trợ tích cực cho cam kết của Trung Quốc về mức phát thải carbon dioxide cao nhất trước năm 2030 và đạt được mức độ trung tính carbon trước năm 2060.

P.A.T (NASATI), theo Global Times 12/9/2021