Ngày 26/2/2025, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam đã công bố khởi động Chương trình đổi mới sáng tạo về nhựa năm 2025. Chương trình này nhằm hỗ trợ các sáng kiến bền vững và thân thiện với môi trường nhằm giảm ô nhiễm nhựa tại Việt Nam. Với sự tham gia của các tổ chức và đối tác trong nước và quốc tế, chương trình hy vọng sẽ tìm ra những giải pháp đột phá để giải quyết tình trạng ô nhiễm rác thải nhựa đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Các đại biểu bấm nút khởi động Chương trình đổi mới sáng tạo về nhựa năm 2025

Bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện UNDP tại Việt Nam phát biểu tại Chương trình

Ông Lê Ngọc Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế của Bộ Tài Nguyên và Môi trường, cho biết mỗi năm, Việt Nam phát thải khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa, trong đó từ 0,28 đến 0,73 triệu tấn rác nhựa thải ra biển. Điều đáng lo ngại là chỉ 27% trong số này được tái chế, còn lại chủ yếu được xử lý bằng cách chôn, lấp hoặc đốt. Để đối phó với vấn đề ô nhiễm nhựa, ông Tuấn nhấn mạnh vai trò quan trọng của các giải pháp đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, việc triển khai và áp dụng những giải pháp này cần có một lộ trình rõ ràng và sự hợp tác chặt chẽ từ nhiều bên.

Bà Ramla Khalidi, Trưởng Đại diện UNDP tại Việt Nam, chia sẻ rằng dù các sáng kiến sáng tạo về nhựa đã xuất hiện, nhưng phần lớn chúng vẫn chỉ ở mức thử nghiệm và chưa được áp dụng rộng rãi. Do đó, bà kỳ vọng chương trình sẽ tạo ra những bước đột phá giúp các sáng kiến này nhân rộng và giải quyết ô nhiễm nhựa hiệu quả hơn. Bà cũng nhấn mạnh rằng, việc kiểm soát toàn bộ vòng đời của nhựa thông qua thiết kế sinh thái và kinh tế tuần hoàn sẽ là giải pháp giúp giảm thiểu rác thải nhựa.

Chương trình đổi mới sáng tạo về nhựa năm 2025 sẽ hỗ trợ 30.000 USD cho các sáng kiến bền vững, thân thiện với môi trường. Khoản tài trợ này sẽ được trao cho các sáng kiến có khả năng giảm ô nhiễm nhựa và góp phần vào việc phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Đặc biệt, chương trình ưu tiên các nhóm phụ nữ, thanh niên, các tổ chức phi chính phủ và các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia.

Theo bà Khalidi, chương trình có ba mục tiêu chính. Thứ nhất là tìm kiếm các giải pháp sáng tạo trong lĩnh vực nhựa, giúp nâng cao nhận thức và củng cố hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Thứ hai, chương trình hướng tới việc kiểm soát vòng đời của nhựa thông qua việc tìm kiếm vật liệu thay thế, ứng dụng công nghệ tiên tiến, và thúc đẩy cơ chế tái chế. Cuối cùng, chương trình sẽ hỗ trợ hoàn thiện các chính sách, tạo điều kiện cho các sáng kiến sáng tạo và mở rộng quy mô các giải pháp hiệu quả.

Bên cạnh đó, chương trình cũng sẽ tập trung xây dựng các mô hình kinh doanh sáng tạo trong thu gom và tái chế rác thải nhựa. Các sáng kiến tham gia chương trình sẽ được lựa chọn dựa trên bốn tiêu chí chính. Tiêu chí đầu tiên là tính mới và sáng tạo, các sáng kiến phải mang tính đột phá và khả năng nhân rộng cao. Tiêu chí thứ hai liên quan đến tác động môi trường và xã hội, trong đó sáng kiến cần giảm thiểu ô nhiễm nhựa và tạo ra cơ hội việc làm xanh. Tiêu chí thứ ba là tính bền vững về mặt kinh tế, và cuối cùng là năng lực của đội ngũ đề xuất giải pháp.

UNDP và Quỹ Coca-Cola đã hợp tác để triển khai chương trình này tại nhiều quốc gia trong khu vực, bao gồm Việt Nam. Ông Carlos Pagoaga, Chủ tịch Quỹ Coca-Cola, cho biết hợp tác đa quốc gia là yếu tố quan trọng để cải thiện hệ thống quản lý rác thải và tăng cường tái chế. Sự hợp tác này không chỉ giúp giải quyết ô nhiễm nhựa mà còn góp phần cải thiện cộng đồng địa phương và môi trường.

Chương trình đổi mới sáng tạo về nhựa năm 2025 của UNDP mang đến cơ hội cho các sáng kiến đổi mới nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa tại Việt Nam. Với mục tiêu thúc đẩy các giải pháp bền vững và thân thiện với môi trường, chương trình không chỉ giúp giảm thiểu tác động của ô nhiễm nhựa mà còn tạo cơ hội cho cộng đồng tham gia vào việc bảo vệ môi trường. Sự hợp tác giữa các tổ chức trong và ngoài nước sẽ là động lực mạnh mẽ để ứng dụng các giải pháp hiệu quả, góp phần bảo vệ hành tinh xanh cho thế hệ tương lai.

P.A.T (tổng hợp)