Ngày 29/10/2024, tại Hà Nội, buổi tọa đàm với chủ đề “Chiến trường bán dẫn - Tương lai của các trung tâm bán dẫn toàn cầu” đã diễn ra cùng sự ra mắt cuốn sách “Chiến trường bán dẫn: Cạnh tranh chiến lược và tự chủ đổi mới sáng tạo của Trung Quốc thế kỷ 21”. Sự kiện được tổ chức bởi Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông cùng Công ty Cổ phần Xuất bản Khoa học và Giáo dục Thời đại (TIMES).

Quang cảnh tọa đàm “Chiến trường bán dẫn - Tương lai của các trung tâm bán dẫn toàn cầu"

Tại buổi tọa đàm, Tiến sĩ Phạm Sỹ Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Trung Quốc, một trong hai tác giả của cuốn sách, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của bán dẫn trong đời sống hiện đại. Ông cho biết, mặc dù nhiều người cảm thấy xa lạ với khái niệm này, nhưng thực tế, chất bán dẫn có mặt ở khắp mọi nơi trong các thiết bị điện tử. Theo thống kê năm 2021, thế giới có khoảng 1.400 tỷ thiết bị bán dẫn, cho thấy vai trò không thể thiếu của chúng trong công nghệ hiện đại.

Cuốn sách “Chiến trường bán dẫn” dày gần 500 trang, được chia thành sáu phần: từ tổng quan về ngành bán dẫn hiện nay, đến chiến lược phát triển bán dẫn của Trung Quốc, chuỗi giá trị bán dẫn tại nước này, cho đến tương lai của Mỹ và chính sách phát triển ngành bán dẫn tại một số quốc gia khác. Tác phẩm không chỉ phân tích các phương thức cạnh tranh của Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn, mà còn hệ thống hóa các chiến lược và chính sách mà hai cường quốc này áp dụng để củng cố vị thế của mình trong ngành.

Các tác giả cũng đưa ra những bài học từ những thất bại và thành công của cả hai quốc gia, nhấn mạnh vai trò của “Nhà nước kiến tạo” và tầm quan trọng của chiến lược dài hạn trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Đặc biệt, cuốn sách còn đưa ra những suy nghĩ về việc xây dựng một hệ sinh thái công nghệ tự chủ đổi mới sáng tạo, đáp ứng với môi trường thay đổi liên tục, và nhấn mạnh rằng các quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, cần nhanh chóng hành động để không bỏ lỡ cơ hội phát triển.

Tại tọa đàm, TS Nguyễn Thành Phúc, Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ Thông tin và Truyền thông, đã chỉ ra rằng các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc đều xem phát triển ngành bán dẫn là một phần quan trọng trong chiến lược an ninh quốc gia. Ông nhấn mạnh rằng “tương lai của Mỹ đặt trên chất bán dẫn”, trong khi Liên minh châu Âu (EU) đang nỗ lực đạt được mục tiêu tự chủ chiến lược.

Theo TS Phạm Sỹ Thành, Trung Quốc hiện nay sản xuất khoảng ¼ công suất chip toàn cầu và nắm giữ 30% công suất lắp ráp, kiểm thử, đóng gói. Tuy nhiên, các công ty bản địa của Trung Quốc chỉ chiếm khoảng 7% doanh thu toàn cầu, một con số khiêm tốn so với 52% của các công ty Mỹ. Ông nhận định rằng Trung Quốc cần thay đổi cách tiếp cận trong phát triển công nghiệp bán dẫn, từ việc chỉ tập trung vào sản xuất sang việc xây dựng một hệ sinh thái công nghệ tự chủ và sáng tạo.

TS Nguyễn Tuệ Anh, chuyên gia nghiên cứu cao cấp về chính sách công tại Vương Quốc Anh, nhấn mạnh rằng Mỹ đặt an ninh quốc gia lên hàng đầu trong chiến lược phát triển bán dẫn. Quốc gia này không có ý định đưa toàn bộ chuỗi sản xuất bán dẫn vào nội địa, mà chỉ tập trung vào những công nghệ cao cấp nhất. Điều này dẫn đến một cuộc đua giữa Mỹ và Trung Quốc, không chỉ về công nghệ mà còn về vị thế trong ngành bán dẫn toàn cầu.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam có cơ hội lớn để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn của riêng mình. Các chuyên gia trong buổi tọa đàm khẳng định rằng, Việt Nam cần nhanh chóng xây dựng một hệ sinh thái công nghệ tự chủ và tận dụng cơ hội để vươn lên trong lĩnh vực bán dẫn. Buổi tọa đàm không chỉ mang đến cái nhìn sâu sắc về thị trường bán dẫn toàn cầu mà còn mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam trong việc phát triển ngành công nghiệp quan trọng này.

P.A.T (tổng hợp)