Một phát hiện đột phá trong việc theo dõi và đánh giá diễn tiến của bệnh ung thư vừa được các nhà nghiên cứu tại Australia công bố. Sử dụng phương pháp mới dựa trên xét nghiệm máu, các nhà khoa học đã phát hiện ra cách đo lường mức độ tổn thương mô trong cơ thể bệnh nhân ung thư. Phát minh này hứa hẹn sẽ mang lại một bước tiến lớn trong việc điều trị và giám sát bệnh tình của bệnh nhân ung thư.

Theo dõi ung thư qua túi ngoại bào (ev) trong máu

Ngày 29/10/2024, Viện Nghiên cứu Y khoa Walter và Eliza Hall (WEHI) ở Australia đã công bố nghiên cứu của họ về mối quan hệ giữa túi ngoại bào (EV) trong máu và tổn thương mô do bệnh ung thư gây ra. EV là những hạt siêu nhỏ được các tế bào trong cơ thể tiết ra để truyền tải các chất như protein, lipid, và thông tin di truyền từ tế bào này sang tế bào khác. Nhờ vào EV, các tế bào có thể giao tiếp và ảnh hưởng lẫn nhau, đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh học.

Trưởng phòng thí nghiệm của WEHI, ông Edwin Hawkins, người đầu tiên phát hiện mối liên hệ giữa EV và tổn thương mô vào năm 2018, đã chỉ ra rằng EV có thể là một chỉ số quan trọng cho tình trạng tổn thương mô trong các bệnh như ung thư bạch cầu. Tuy nhiên, cho đến nghiên cứu lần này, các nhà khoa học mới chính thức xác nhận mối liên hệ này. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng kính hiển vi độ phân giải cao để quan sát EV sống trong tủy xương của chuột, từ đó mở ra một hướng nghiên cứu tiềm năng trong việc sử dụng EV như một dấu ấn sinh học cho bệnh ung thư.

Mối liên hệ giữa ev và tổn thương mô trong bệnh bạch cầu

Theo bà Georgia Atkin-Smith, thành viên của nhóm nghiên cứu, sự phát triển của bệnh bạch cầu làm suy thoái các mạch máu trong tủy xương, dẫn đến sự gia tăng nồng độ EV trong máu. Thí nghiệm trên chuột cho thấy rằng những cá thể bị tổn thương mạch máu do bạch cầu có nồng độ EV trong máu cao hơn đáng kể so với những cá thể khỏe mạnh. Điều này chứng tỏ rằng EV có thể đóng vai trò như một chỉ số đáng tin cậy để xác định mức độ tổn thương mô và sự tiến triển của bệnh.

Thông qua nghiên cứu này, các nhà khoa học hy vọng có thể phát triển một xét nghiệm máu mới giúp theo dõi tổn thương mô ở bệnh nhân ung thư, nhất là bệnh nhân mắc các loại ung thư liên quan đến máu như bệnh bạch cầu. Một xét nghiệm máu dựa trên EV không chỉ giúp xác định mức độ tổn thương mà còn giúp bác sĩ đánh giá được hiệu quả của các phương pháp điều trị, từ đó đưa ra những điều chỉnh kịp thời và phù hợp.

Hướng tới phát triển các phương pháp điều trị ung thư mới

Hiện nay, nhóm nghiên cứu đang phối hợp với Trung tâm Ung thư Peter MacCallum tại Melbourne để tìm hiểu thêm về vai trò của EV trong bệnh bạch cầu tủy cấp tính, một loại ung thư máu gây tổn thương nghiêm trọng đến các mô khỏe mạnh. Họ hy vọng EV có thể trở thành một dấu ấn sinh học quan trọng, giúp theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân cũng như sự phát triển của bệnh.

Kết quả nghiên cứu cũng có tiềm năng tạo ra bước ngoặt trong việc điều trị ung thư. Thông qua việc hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa EV và tổn thương mô, các nhà khoa học có thể phát triển các phương pháp điều trị mới nhắm vào việc ngăn chặn tổn thương mô do ung thư gây ra, hoặc giảm thiểu tác động của bệnh lên các mô khỏe mạnh trong cơ thể.

Triển vọng tương lai của phương pháp theo dõi ung thư bằng xét nghiệm máu

Phát hiện về EV mở ra một triển vọng mới trong việc theo dõi và điều trị ung thư. Thay vì phải dựa vào các phương pháp xâm lấn hay phức tạp, xét nghiệm máu dựa trên EV có thể cung cấp thông tin nhanh chóng, chính xác và dễ thực hiện hơn. Điều này không chỉ giảm gánh nặng cho bệnh nhân mà còn giúp các bác sĩ có thêm công cụ hữu hiệu trong việc giám sát và quản lý bệnh tình của bệnh nhân.

Nhóm nghiên cứu WEHI hy vọng rằng với sự hợp tác liên ngành và các tiến bộ trong công nghệ xét nghiệm, xét nghiệm máu dựa trên EV sẽ sớm trở thành phương pháp tiêu chuẩn trong việc theo dõi và điều trị ung thư. Đây không chỉ là bước đột phá cho ngành y học mà còn là hy vọng cho hàng triệu bệnh nhân ung thư trên thế giới, mang lại cho họ cơ hội được điều trị và quản lý bệnh một cách hiệu quả và an toàn hơn.

P.A.T (NASATI), theo Reuters, 10/2024