Các công nghệ này được lựa chọn dựa trên Chiến lược Phát triển năng lượng quốc gia nhằm đảm bảo an ninh năng lượng cho phát triển kinh tế-xã hội và hướng tới cam kết giảm phát thải Net Zero.

Tại "Diễn đàn Công nghệ và Năng lượng Việt Nam 2022" do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức ngày 16/9/2022, TS. Nguyễn Tiến Tài, Phó vụ trường Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế-kỹ thuật, cho biết, thông qua Chương trình trọng điểm cấp quốc gia KC.05, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đầu tư hơn 148 tỷ đồng cho 23 dự án phát triển những công nghệ mới phục vụ ngành năng lượng, chiếm 32,6% tổng vốn đầu tư cho các dự án - phần còn lại do các doanh nghiệp đối ứng. Trong số đó, các nhiệm vụ liên quan đến những giải pháp tiết kiệm và nâng cao hiệu quả khai thác, lưu trữ, sử dụng năng lượng chiếm tới 30% tổng số nhiệm vụ của chương trình.

Trong giai đoạn tiếp theo 2021-2030, Bộ KH&CN định hướng sẽ đầu tư cho 10 công nghệ năng lượng, bao gồm:

- Công nghệ tiên tiến trong thăm dò, thu hồi dầu và khí;

- Công nghệ quang điện mặt trời;

- Công nghệ tuabin gió tiên tiến;

- Công nghệ năng lượng địa nhiệt;

- Công nghệ năng lượng đại dương và năng lượng sóng;

- Công nghệ năng lượng hydrogen;

- Công nghệ lưu trữ năng lượng tiên tiến;

- Công nghệ thủy điện tích năng;

- Công nghệ lưới điện thông minh;

- Kỹ thuật tiên tiến về bức xạ và đồng vị phóng xạ trong các ngành công nghiệp, nông nghiệp, tài nguyên và môi trường.

Các định hướng này sẽ được triển khai thành 5 nội dung chính của chương trình KC.05/21-30, từ đó hình thành các nhiệm vụ KH&CN quy mô lớn với sự tham gia của các tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp tiên phong trong từng lĩnh vực năng lượng. Bên cạnh đó, sẽ tập trung nguồn lực để hỗ trợ phát triển, ứng dụng và chuyển giao những công nghệ tiên tiến về năng lượng tái tạo, lưu trữ năng lượng, truyền tải điện năng, nhất là những công nghệ nhắm mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng tiếp tục cùng các bộ ngành đẩy mạnh việc loại bỏ những trang thiết bị gia dụng, văn phòng, thương mại, công nghiệp sử dụng năng lượng kém hiệu quả và những tổ máy phát điện hiệu suất thấp không cho phép xây dựng mới trên địa bàn cả nước theo quyết định 24/2018/QĐ-TTg ngày 18/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ. Những biện pháp loại bỏ công nghệ lạc hậu được áp dụng trong Chương trình Mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (VNEEP) đã góp phần đáng kể vào việc giúp Việt Nam tiết kiệm 3,4% tổng tiêu thụ năng lượng (tương đương 4,9 triệu tấn dầu quy đổi) trong giai đoạn 2006-2010; và 5,65% (tương đương 11,2 triệu tấn dầu quy đổi) cho giai đoạn 2011-2015.

Định hướng nội dung Chương trình KC.05 giai đoạn 2021-2030

* Nội dung 1: Nghiên cứu ứng dụng công nghệ tiên tiến trong thăm dò, khai thác, sản xuất và sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng sơ cấp.

* Nội dung 2: Nghiên cứu phát triển, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong khai thác nguồn năng lượng mặt trời, gió, sinh khối, hydro và một số dạng năng lượng mới khác.

* Nội dung 3: Nghiên cứu ứng dụng công nghệ tiên tiến trong phát triển, hiện đại hóa hệ thống điện; các giải pháp nâng cao an ninh, an toàn, độ tin cậy hệ thống và chất lượng điện; công nghệ, thiết bị lưu trữ năng lượng tiên tiến, thân thiện với môi trường phù hợp với điều kiện Việt Nam.

* Nội dung 4: Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thiết bị, ứng dụng các công nghệ tiên tiến và chuyển đổi số trong quản lý, khai thác, sản xuất, phân phối, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

* Nội dung 5: Nghiên cứu thiết kế, vận hành an toàn, hiệu quả lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu; công nghệ bức xạ, đồng vị phóng xạ và thiết bị bức xạ, ghi đo bức xạ ứng dụng trong công nghiệp, nông nghiệp, y tế, tài nguyên, môi trường.

P.A.T (Tổng hợp)