Sáng 21/10, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Chương trình Chào mừng Ngày Chuyển đổi số (CĐS) quốc gia năm 2025. Sự kiện được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến tới 34 điểm cầu trên cả nước. Đây là dấu mốc tổng kết 5 năm triển khai Chương trình CĐS quốc gia (2020-2025) và mở ra giai đoạn mới 2026-2030.

Chương trình Chào mừng Ngày Chuyển đổi số quốc gia năm 2025

Phát biểu khai mạc chương trình, Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN Vũ Hải Quân nhấn mạnh tinh thần xuyên suốt của chủ đề năm nay: Trong khó khăn hoạn nạn, tinh thần tương thân tương ái càng tỏa sáng và chính tinh thần đó sẽ tiếp thêm sức mạnh để chúng ta đẩy nhanh quá trình CĐS, nhanh hơn - hiệu quả hơn - gần dân hơn.

Sau 5 năm triển khai Chương trình CĐS quốc gia, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả nổi bật trên cả 5 trụ cột: Nhận thức, thể chế, chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Việt Nam đã bước đầu tạo dựng nền móng vững chắc cho kỷ nguyên số.

Hạ tầng số của Việt Nam phát triển mạnh mẽ, mạng viễn thông băng rộng đã phủ tới 99,3% thôn bản; tốc độ Internet di động đạt trung bình 146,64 Mb/giây, xếp thứ 20 thế giới; mạng 5G đã bắt đầu được triển khai, phủ sóng tại 26% khu vực dân cư. Những con số này cho thấy, nền tảng hạ tầng của Việt Nam đã sẵn sàng cho giai đoạn bùng nổ dịch vụ số.

Chính phủ số có bước tiến rõ rệt, tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến toàn trình đạt gần 40%, tăng gấp 9 lần so với năm 2019. Xếp hạng Chính phủ điện tử của Việt Nam theo Liên hợp Quốc cũng đã tăng 15 bậc so với kỳ công bố năm 2022 - minh chứng cho hiệu quả thực tiễn của các nỗ lực cải cách, số hóa hoạt động công vụ.

Kinh tế số tiếp tục đóng góp ngày càng lớn. Năm 2024, doanh thu ngành công nghiệp CNTT đạt khoảng 2,772 triệu tỷ đồng (tương đương 118 tỷ USD), tăng 24% so với năm trước. Xuất khẩu phần cứng - điện tử tăng 29%. Kinh tế số đã và đang trở thành động lực tăng trưởng chủ đạo của nền kinh tế.

Nhiều nền tảng số quốc gia đã đi vào vận hành, từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cổng Dịch vụ công quốc gia đến hạ tầng định danh và xác thực điện tử, tạo nền tảng cho người dân và doanh nghiệp tham gia giao dịch điện tử an toàn, thuận tiện.

Đặc biệt, thể chế và chính sách về CĐS ngày càng hoàn thiện, từ Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đến các chương trình, kế hoạch hành động của Chính phủ, bộ, ngành, địa phương, tạo hành lang pháp lý đồng bộ cho quá trình số hóa toàn diện.

Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN Vũ Hải Quân phát biểu tại Chương trình.

Những kết quả trên cho thấy, nền móng CĐS quốc gia đã cơ bản được hình thành, từ hạ tầng dịch vụ đến thể chế. Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN, Việt Nam đã sẵn sàng bước vào giai đoạn mới với quyết tâm cao hơn, hành động quyết liệt hơn. Tuy nhiên, chặng đường phía trước còn rất nhiều việc phải làm để CĐS thực sự mang lại tác động rõ rệt đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân.

Chuyển đổi số: Nhanh hơn - hiệu quả hơn - gần dân hơn

Năm 2025 là năm bản lề, kết thúc 5 năm triển khai CĐS Quốc gia và mở ra Giai đoạn 2 (2026-2030). Giai đoạn mới, Việt Nam phải tập trung vào tính thực chất, tạo ra tác động thực tế đến kinh tế - xã hội, thay vì chỉ dừng lại ở các kết quả trung gian.

Theo Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân, thế giới số đang chuyển động từng giây. Nếu chúng ta chậm, chúng ta sẽ tụt hậu. Vì vậy, CĐS cần phải nhanh hơn - nhanh trong hoàn thiện thể chế, trong triển khai chiến lược, trong ứng dụng công nghệ và đặc biệt là trong thay đổi tư duy, cách làm.

Cùng với tốc độ, CĐS phải hiệu quả hơn - đo bằng kết quả cụ thể và giá trị mang lại cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế. Một đồng đầu tư cho CĐS phải mang lại nhiều đồng lợi ích. Không thể chỉ tính bằng số lượng dự án hay phần mềm được triển khai, mà phải đo đếm bằng lợi ích thật: bao nhiêu người dân được phục vụ tốt hơn, chi phí giảm bao nhiêu, năng suất tăng thế nào, Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân nhấn mạnh.

Hiện nay, Bộ KH&CN đang chủ trì soạn thảo xây dựng Luật CĐS. Dự luật này được xem là “xương sống” pháp lý cho tiến trình số hóa quốc gia, không phải là luật kỹ thuật, mà là luật điều phối, tổ chức và kiến tạo hệ sinh thái số thống nhất.

Luật sẽ tập trung vào 5 nội dung lớn: Hình thành khung pháp lý thống nhất cho quốc gia số; Thiết lập cơ chế pháp lý cho kinh tế số, xã hội số; Xác lập cấu trúc quản trị quốc gia về CĐS; Luật hóa nguồn lực tài chính và nhân lực số; Quy định cơ chế đánh giá định kỳ, công khai các chỉ số CĐS. Đây sẽ là bước đi nền tảng, tạo hành lang pháp lý để Việt Nam tiến tới một nền quản trị hiện đại, minh bạch và vận hành dựa trên dữ liệu.

Nhấn mạnh nội dung "Gần dân hơn" là một trọng tâm cốt lõi trong chủ đề CĐS năm nay, Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân cho biết, gần dân hơn trước hết là thu hẹp khoảng cách số, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau. Mọi người dân Việt Nam dù ở nông thôn, miền núi hay thành thị đều phải có cơ hội tiếp cận với các tiện ích số. Gần dân hơn cũng có nghĩa là chính quyền phục vụ người dân tốt hơn nhờ công nghệ.

Việt Nam đang hướng tới một nhà nước kiến tạo thông minh và không khoảng cách, nơi mọi quyết định quản lý điều hành đều dựa trên dữ liệu thời gian thực, nơi người dân được phục vụ bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình không giấy tờ, được cá nhân hóa theo nhu cầu. Gần dân hơn còn nằm ở việc tạo dựng niềm tin số trong xã hội. Người dân chỉ thực sự tham gia tích cực vào CĐS khi thấy thực sự thuận lợi cho chính mình, khi có niềm tin rằng môi trường số an toàn, quyền lợi của người dân được bảo vệ đầy đủ.

Lan tỏa hình ảnh công dân số Việt Nam

Một điểm nhấn tại Chương trình là phần trình diễn trực quan “Hành trình công dân số”, tái hiện cách người dân ứng dụng công nghệ trong đời sống hằng ngày - từ thanh toán, y tế, giáo dục đến hành chính công. Hình ảnh đó thể hiện rõ tinh thần CĐS “gần dân, dễ hiểu, dễ làm, hiệu quả thiết thực”.

Sau 5 năm triển khai Chương trình CĐS quốc gia, khái niệm “công dân số” đã trở nên quen thuộc. Đó là những người sử dụng công nghệ, Internet một cách có trách nhiệm, hiệu quả và an toàn, góp phần tăng năng suất lao động và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tại Chương trình, Bộ KH&CN cũng đã tôn vinh các tập thể, cá nhân có cách làm hay, chủ động, sáng tạo, quyết liệt trong công cuộc CĐS quốc gia, ghi nhận những đóng góp trí tuệ, tâm huyết cho tiến trình CĐS của đất nước.

Đồng thời, Bộ KH&CN cũng đã công bố kết quả xếp hạng Chỉ số CĐS (DTI) năm 2024 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Chỉ số DTI hằng năm được xem là căn cứ quan trọng phản ánh mức độ sẵn sàng và hiệu quả triển khai CĐS trên phạm vi toàn quốc.

A.T (tổng hợp)