Chiều qua, 20/6, tại trụ sở Bộ KH&CN, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi gặp mặt và chúc mừng các nhà báo nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6.  Sự kiện là dịp để tri ân những đóng góp âm thầm nhưng to lớn của đội ngũ những người làm báo đã đồng hành cùng ngành KH&CN trong suốt thời gian qua.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ tại buổi gặp mặt

Quang cảnh buổi gặp mặt

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh vai trò quan trọng của báo chí trong việc lan tỏa tri thức, góp phần định hình nhận thức xã hội về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS). Theo Bộ trưởng, báo chí không chỉ xoay quanh thông tin mà cần vươn lên tầng cao hơn: phân tích, kiến giải để chắt lọc "hòn ngọc" trong rừng dữ liệu.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, những thành tựu mà Bộ KH&CN đạt được trong thời gian qua đều có sự đóng góp quan trọng của đội ngũ những người làm báo, từ các phóng viên, biên tập viên theo dõi lĩnh vực tại các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương đến những nhà báo hoạt động trong chính ngành KH&CN.

Bộ trưởng nhấn mạnh: báo chí cách mạng là một nghề dấn thân. Ngày nay, cùng với cây bút và trang giấy, nhà báo phải làm chủ công nghệ. Trong chuyến công tác tại Pháp, Bộ trưởng ghi nhận sự thay đổi đáng kể khi phóng viên có thể quay phim, dẫn chương trình chỉ bằng một điện thoại,  minh chứng cho công nghệ đã mở ra cách làm báo mới. "Mạng xã hội đang làm rất tốt vai trò cung cấp thông tin. Báo chí cần chiếm lĩnh tầng tri thức - hiểu - thấu hiểu - ngộ. Báo chí hơn bao giờ hết phải kể được những câu chuyện lay động, có thể làm thay đổi cuộc đời", Bộ trưởng chia sẻ. "Thời cuộc thay đổi đòi hỏi cách tiếp cận mới. Các nhà báo hãy kể những câu chuyện hay, làm lay động lòng người và dẫn tới sự đổi thay", Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Tại buổi gặp mặt, các nhà báo đã chia sẻ nhiều tâm tư, trăn trở với nghề báo trong bối cảnh hiện nay, đặc biệt là những dư âm sau cuộc tinh gọn bộ máy, sáp nhập các cơ quan báo chí. Một số phóng viên cũng bày tỏ những băn khoăn, lo lắng khi báo chí đang đứng trước nhiều thách thức lớn trong chuyển đổi số, khi mạng xã hội bùng nổ, công cụ AI phát triển mạnh mẽ và có thể làm thay nhiều khâu trong quy trình tác nghiệp, viết tin bài, dựng video...

Bằng góc nhìn lạc quan, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng: Thay đổi sốc là một tình huống đặc biệt, tạo ra những áp lực mạnh từ bên trong. Tôi rất chia sẻ với các anh chị em báo chí nhưng rồi, chúng ta cũng sẽ tìm được cho mình con đường đi mới. Nhiều năm qua, báo chí chỉ xoay quanh thông tin. Bây giờ, báo chí là tri thức, cao hơn nữa là phân tích, là tìm ra hòn ngọc trong cả rừng thông tin để cung cấp tới bạn đọc. Có nhiều tầng thông tin thì trong đó, tầng dưới cùng là dữ liệu thô, tầng tiếp theo là tri thức, tầng trên nữa là hiểu và trên cao hơn nữa là thấu hiểu. Nhìn vào các tầng này, báo chí hiện nay vẫn ở tầng thấp. Bây giờ, tầng thấp này nằm ở mạng xã hội, báo chí phải ở tầng trên.

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Nghề báo là nghề dấn thân, là nghề có nhiều sự vất vả và cả nguy hiểm. Muốn viết hay thì phải lăn lộn vào cuộc sống. Báo chí muốn xanh tươi thì phải bám vào đời. Nếu các phóng viên còn bám vào mạng xã hội, là ở tầng thấp thì sẽ không thể hơn mạng xã hội. Báo chí bám vào đời thì sẽ hơn mạng xã hội”. “Muốn viết hay, các phóng viên hãy cố gắng viết ngắn, viết ít hơn những gì mình biết. Thay vì chỉ viết tin thì hãy viết những câu chuyện hay. Đọc tin xong, có thể chỉ đọng lại trong chúng ta vài ngày nhưng đọc một câu chuyện hay, bài báo đó sẽ được nhớ lâu, sẽ đi vào lòng người và thậm chí, có thể thay đổi cả đời mình”.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng: “Đừng sợ mạng xã hội lấn át. Mạng xã hội bùng nổ đưa tin thì báo chí quay trở lại cái gốc của mình, đó là xác thực thông tin. Đó chính là giá trị cốt lõi của báo chí”. Bộ trưởng đánh giá: “Sức mạnh tinh thần tạo ra nhận thức mới, tạo ra nguồn lực mới, tri thức mới. Khi báo chí thay đổi nhận thức, tư duy của người Việt Nam thì tức là đã tạo ra nửa câu chuyện Việt Nam hóa rồng. Nếu báo chí kể được câu chuyện hay, thay đổi một đời người thì là vĩ đại”. “Nghề báo là một nghề đặc biệt. Nghề báo đòi hỏi nhiều điều kiện rất khắt khe, phải yêu nghề thì mới giữ được nghề, mới thấy hạnh phúc”. Nhân dịp 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chúc các nhà báo kể được nhiều câu chuyện hay để lay động lòng người, thay đổi đời người. 

Trước khi thành lập Bộ KH&CN mới trên cơ sở hợp nhất Bộ KH&CN cũ với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã nhiều lần nhấn mạnh và đề cao vai trò và định hướng phát triển của báo chí trong kỷ nguyên số. Ông luôn khuyến nghị, báo chí phải làm khác mạng xã hội và quay về giá trị cốt lõi, trong đó, báo chí nên dùng công nghệ số để “lấy lại trận địa” trên không gian mạng – nghĩa là đầu tư nền tảng số, dữ liệu, AI… để phục vụ làm báo. Công nghệ số chính là động lực đổi mới báo chí.  

 P.T (tổng hợp)