Trong những năm qua, ngành Hải quan đã thực hiện chương trình cải cách thủ tục hải quan; trong đó cải cách thủ tục hải quan tại cửa khẩu biên giới đường bộ là việc cần thiết và cấp bách. Biên giới đường bộ Việt Nam tiếp giáp với Trung Quốc, Lào, Campuchia, hàng ngày, hàng giờ chúng ta đều có hoạt động xuất nhập khẩu thương mại với các nước này, vấn đề đặt ra làm sao vừa quản lý có hiệu quả hoạt động buôn bán, trao đổi vừa tạo điều kiện cho các thương nhân có điều kiện thuận lợi để kinh doanh.

Để nghiên cứu một cách tổng thể về vấn đề này cần phải có phương pháp nghiên cứu khoa học đi vào chiều sâu về định hướng phát triển, đánh giá cụ thể về thực trạng cũng như đưa ra các giải pháp cụ thể để nâng cao hiêu quả quản lý hoạt động thương mại biên giới. Với lý do đó, ThS. Lê Xuân Huế đã phối hợp với các cộng sự tại Viện nghiên cứu hải quan thực hiện đề tài: “Vai trò của Hải quan Việt Nam trong quản lý thương mại qua biên giới”.

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu, phân tích về vai trò của Hải quan Việt Nam trong quản lý thương mại biên giới; từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò, hiệu quả quản lý của Hải quan Việt Nam trong quản lý thương mại biên giới.

Đề tài đã phân tích bản chất của hoạt động thương mại biên giới và một số nội dung chính về quản lý nhà nước của Việt Nam đối với hoạt động này và đề cập đến vai trò của cơ quan hải quan nói chung và Hải quan Việt Nam nói riêng trong quản lý thương mại biên giới. Thông qua nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước về quản lý thương mại biên giới như Trung Quốc, Mỹ, Thái Lan, một số nước châu Âu, nhóm nghiên cứu đã rút ra một số bài học cho Hải quan Việt Nam.

Từ thực trạng pháp lý cũng như thực trạng hoạt động quản lý thương mại biên giới giữa Việt Nam với Trung Quốc, Lào, Campuchia của Hải quan Việt Nam, các tác giả nêu ra những hạn chế khó khăn mà cơ quan hải quan gặp phải trong việc quản lý thương mại qua biên giới đường bộ. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nâng cao hiệu quả vai trò của Hải quan trong quản lý thương mại qua biên giới đường bộ.

Kết quả nghiên cứu đóng góp một phần nào nâng cao vai trò quản lý của hải quan để vừa tạo thuận lợi thương mại vừa kiểm soát tốt hàng hóa xuất nhập khẩu qua biên giới đường bộ.

Có thể tìm đọc báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 18778/2020) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

N.P.D (NASATI)