Nghiên cứu quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu tài sản mạng lưới cấp nước đô thị trên hệ thống địa lý (GIS) và đề xuất chương trình đào tạo quản lý mạng lưới cấp nước
Cập nhật vào: Thứ năm - 16/01/2025 12:07
Cỡ chữ
Trong bối cảnh hạ tầng đô thị đang được Nhà nước đầu tư phát triển mạnh mẽ, công tác quản lý mạng lưới theo kiểu truyền thống đã không còn theo kịp tốc độ phát triển quá nhanh của mạng lưới cấp nước đô thị điều này dẫn đến nhiều bất cập trong công tác quản lý, vận hành mạng lưới.
Hiện nay, các đơn vị Cấp nước phải quản lý khu vực rộng lớn với số đấu nối khách hàng lên đến hàng chục hoặc hàng trăm ngàn đấu nối cùng một lượng lớn tài sản mạng lưới đã tồn tại nhiều năm đang vận hành song song với các tài sản mới được xây dựng. Do đó, việc thay thế hệ thống quản lý cũ - với các bản vẽ giấy, file CAD, các hồ sơ thông tin tài sản mạng lưới - bằng hệ thống quản lý mới có khả năng cập nhật thường xuyên lượng dữ liệu lớn thu thập từ nhiều nguồn, nhiều định dạng khác nhau trong một hệ quản trị dữ liệu thống nhất là yêu cầu cấp thiết.
Trong những năm gần đây, với sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin, Hệ thống thông tin địa lý (GIS) với nhiều ưu điểm vượt trội trong việc quản lý, phân tích dữ liệu đã được các đơn vị cấp nước áp dụng triển khai trong công tác vận hành, quản lý mạng lưới. Tuy nhiên, việc triển khai hệ thống GIS vẫn chưa đồng bộ và còn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập, đặc biệt là tại các đơn vị cấp nước ở các tỉnh thành nhỏ. Hai nguyên nhân chính khiến các đơn vị cấp nước ở các tỉnh thành nhỏ còn gặp khó khăn trong công tác triển khai GIS quản lý mạng lưới là:
(1) Thiếu kinh phí, bao gồm: kinh phí thuê tư vấn GIS, kinh phí cập nhật phần mềm, vận hành, bảo trì hệ thống phần cứng…);
(2) Thiếu nhân sự có năng lực vận hành GIS: số lượng nhân sự không nhiều, còn phụ thuộc nhiều vào đơn vị tư vấn GIS, còn duy trì thói quen làm việc với công nghệ cũ. Việc các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng chưa đẩy mạnh đưa các môn học ứng dụng GIS vào chương trình đào tạo ngành Cấp thoát nước đã làm thiếu hụt nhân sự ngành nước có nền tảng vững chắc về kỹ năng ứng dụng công nghệ GIS.
Trước thực trạng trên, đề tài: “Nghiên cứu quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu tài sản mạng lưới cấp nước đô thị trên hệ thống thông tin địa lý (GIS) và 4 đề xuất chương trình đào tạo quản lý mạng lưới cấp nước” do Chủ nhiệm đề tài Nguyễn Cao Vũ cùng nhóm nghiên cứu tại Trường Cao đẳng Xây dựng TpHCM thuộc Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường thực hiện với mục tiêu xây dựng chương trình đào tạo ngành Cấp thoát nước theo hướng tiếp cận ứng dụng công nghệ GIS dựa trên việc hệ thống hóa quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu GIS phục vụ quản lý tài sản mạng lưới cấp nước.
Sau thời gian nghiên cứu, đề tài đã thu được những kết quả như sau:
Hệ thống hóa quy trình xây dựng CSDL GIS quản lý tài sản mạng lưới cấp nước từ bước xác định mục tiêu, thu thập, chuẩn hóa dữ liệu cho đến thiết kế, xây dựng và xuất bản CSDL đáp ứng các yêu cầu của mục tiêu đặt ra ban đầu.
Áp dụng quy trình xây dựng CSDL GIS quản lý tài sản mạng lưới để xây dựng bộ CSDL cho khu vực nghiên cứu mẫu trên nền tảng phần mềm ArcGIS để có cơ sở kiểm tra, điều chỉnh quy trình, đồng thời đánh giá được các chức năng của CSDL.
Đề xuất điều chỉnh chương trình đào tạo ngành Cấp thoát nước hệ Cao đẳng theo hướng tiếp cận công nghệ GIS trong quản lý mạng lưới nâng chuẩn đầu ra cho sinh viên cao đẳng ngành Cấp thoát nước.
Đề xuất chương trình đào tạo sơ cấp nghề “Quản lý tài sản mạng lưới cấp nước bằng GIS” nhằm đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng ứng dụng GIS trong thực tiễn quản lý mạng lưới cấp nước cho các nhân sự kỹ thuật ngành nước.
Có thể tìm đọc toàn văn báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 23216/2023) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.
Đ.T.V (NASATI)