Rau đắng biển (Bacopa monnieri) là một loại thảo dược vị đắng, tính mát, có tác dụng kích thích thần kinh, trợ tim, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, tiêu thũng và nhuận tràng. Ngày nay, ngoài việc sử dung như một loại thức ăn, rau đắng biển được sử dụng như một vị thuốc trong các thang thuốc sắc, dịch ép tươi, tán bột sau phơi khô. Ngoài ra, trên thị trường Việt Nam hiện nay đã có một số chế phẩm đông dược được sản xuất từ vị thuốc này như: hoạt huyết bổ máu Đại Bắc, thông huyết Tuệ Linh, chế phẩm phối hợp Ginkgo Giloba 6000 mg và Brahmi 3000 mg… Một số nghiên cứu gần đây đã cho thấy, cao chiết cồn rau đắng biển có tác dụng kích thích nhận thức và bảo vệ thần kinh trên mô hình bệnh Alzheimer gây bởi ion ethylcholin aziridinium.

Năm 2012, Phạm Thị Nguyệt Hằng và công sự tại Viện Dược liệu đã tiến hành Nghiên cứu tác dụng cải thiện khả năng học, nhớ và bảo vệ thần kinh của cây rau đắng biển (Bacopa monnieri (Linn.) Wettst) theo hướng làm thuốc chữa bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu mới đánh giá tác dụng dược lý trên cao chiết chưa có qui trình chiết xuất cũng như tiêu chuẩn cao chiết và chưa thực hiện việc xây dựng công thức chế phẩm. Từ thực tế trên, TS. Hoàng Đức Mạnh và nhóm nghiên cứu tại Viện Dược liệu đã thực hiện đề tài: “Áp dụng sáng chế US6833143B1 không bảo hộ tại Việt Nam để phát triển sản phẩm hỗ trợ điều trị Alzheimer từ rau đắng biển Việt Nam”. Đề tài được thực hiện từ năm 2018 đến năm 2021.

Đề tài nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng được qui trình chiết xuất ổn định, đánh giá độ an toàn và tác dụng dược lý của cao chiết, bào chế sản phẩm và đánh giá độ ổn định của chế phẩm.

Đề tài đã được hoàn thành với các nội dung công việc triển khai đầy đủ theo đúng thuyết minh đã phê duyệt. Dưới đây là các kết quả chính của đề tài, cụ thể như sau:

- Đã tiến hành điều tra và đánh giá chất lượng nguồn nguyên liệu với 23 mẫu nghiên cứu thu thập tại 9 tỉnh, thành phố.

- Đã thực hiện giải mã và cải tiến qui trình chiết xuất được cao giàu hàm lượng bacosid (≥ 20%) đơn giản, dễ triển khai tại đơn vị và có thể áp dụng tại các đơn vị chiết xuất dược liệu.

- Đã xây dựng được qui trình bào chế viên nén bao phim từ cao chiết chuẩn hóa.

- Đã tiến hành đánh giá được độ an toàn của cao chiết và tác dụng cải thiện trí nhớ trên thực nghiệm.

- Đã xây dựng được bộ tiêu chuẩn cơ sở cho dược liệu, cao chiết và viên nén bao phim Memonimm.

- Đã đánh giá được độ ổn định của viên nén bao phim Memonimm trong khuôn khổ thời gian nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu sẽ tạo tiền đề cho các doanh nghiệp y dược triển khai nhân rộng vùng trồng rau đắng biển nhằm thay đổi cơ cấu cây trồng, chủ động nguồn nguyên liệu và chất lượng cao chiết và tạo ra sản phẩm có chất lượng hỗ trợ điều trị Alzheimer cho người dân và tăng khả năng tập trung cho học sinh trong quá trình học tập.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 19632/2021) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

N.P.D (NASATI)