Suy giảm trí nhớ liên quan đến việc sử dụng steroid đã được xác định trong một nghiên cứu mới. Các phát hiện do Đại học Bristol ở Anh dẫn đầu, được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (PNAS), cho thấy tiềm năng lớn trong việc xác định các loại thuốc có thể được điều chỉnh để điều trị một số rối loạn trí nhớ.

Glucocorticoid, thường được gọi là steroid, là loại thuốc chống viêm được kê toa phổ biến nhất dùng để điều trị một loạt bệnh bao gồm dị ứng, hen suyễn, viêm khớp và bệnh viêm ruột. Tuy nhiên, chúng thường có ảnh hưởng xấu đến tâm trạng, giấc ngủ, trí nhớ và nhiều bệnh nhân được kê đơn steroid báo cáo tình trạng suy giảm nhận thức và trí nhớ.

Các nhà khoa học ở Đại học Bristol, do Tiến sĩ Becky Conway-Campbell đứng đầu, muốn kiểm tra tác động của việc điều trị bằng steroid đối với quá trình ghi nhớ để tìm hiểu xem liệu các tác dụng phụ được báo cáo là kết quả của steroid hay tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Sử dụng mô hình loài gặm nhấm, họ phát hiện thấy ngay cả một liệu trình steroid được kê đơn tương đối ngắn; methylprednisolone trong năm ngày; cũng dẫn đến hiệu suất trí nhớ bị suy giảm khi thực hiện một nhiệm vụ liên quan đến trí nhớ và học tập.

Một phân tích về bộ não mô hình động vật gặm nhấm chỉ ra rằng vùng não quan trọng đối với trí nhớ và học tập; hồi hải mã đã bị thay đổi đáng kể sau quá trình điều trị. Hoạt động chức năng của hồi hải mã, được đo bằng các bản ghi điện sinh lý, bị suy giảm nghiêm trọng trong mô hình loài gặm nhấm được điều trị bằng methylprednisolone, cung cấp bằng chứng đầu tiên về nguyên nhân gốc rễ của tình trạng mất trí nhớ.

Tiến sĩ Matthew Birnie, Đại học California và là tác giả đầu tiên, cho biết: "Những người được kê đơn steroid thường báo cáo tình trạng suy giảm trí nhớ. Tuy nhiên, rất khó để xác định đây là kết quả của nguyên nhân y tế cơ bản hay đó là tác dụng phụ của chính việc điều trị. Những phát hiện của chúng tôi cung cấp hiểu biết đột phá về tác động của việc điều trị bằng steroid đối với một số quá trình ghi nhớ trong trường hợp không có tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Điều quan trọng là những phát hiện này xác định tầm quan trọng của việc kết hợp một quá trình điều trị y tế theo quy định để giải phóng steroid nội sinh”.

Giáo sư Stafford Lightman tại Phòng thí nghiệm Khoa học Thần kinh và Nội tiết Tích hợp (LINE) tại Đại học Bristol, giải thích: "Chúng tôi đã chỉ ra tầm quan trọng của việc ghi lại thời gian bạn thực hiện bất kỳ thí nghiệm nào. Trong mô hình trí nhớ, điều đó xem xét tính dẻo của khớp thần kinh; cách các tế bào thần kinh giao tiếp với nhau; chúng tôi đã chỉ ra rằng hiện tượng điện thế khớp thần kinh ở vùng hải mã chỉ được nhìn thấy trong thời gian hoạt động trong ngày chứ không phải trong khi ngủ. Ngoài ra, việc điều trị steroid trong thời gian dài có thể ngăn chặn hiệu quả của nó vào mọi thời điểm trong ngày và có thể góp phần gây ra tình trạng sương mù não mà nhiều người sử dụng steroid gặp phải”.

Tiến sĩ Conway-Campbell, Trường Đại học Bristol, cho biết: "Những phát hiện trong nghiên cứu của chúng tôi cuối cùng có thể giúp giải thích cơ sở phân tử cho sự giảm trí nhớ liên quan đến điều trị bằng steroid và tình trạng căng thẳng mãn tính, cũng như dẫn đến việc xác định các phương pháp điều trị bằng thuốc có thể được điều chỉnh để điều trị các loại rối loạn trí nhớ này”.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2023-04-long-term-steroids-impair-memory.html, 13/4/2023