Các nhà thần kinh học tại Đại học Queensland đã phát triển mô hình động vật mới để tìm hiểu về bệnh tâm thần phân liệt nhằm giúp các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới hiểu rõ hơn về căn bệnh này và phát triển phương pháp điều trị mới. Tâm thần phân liệt, ảnh hưởng đến khoảng 7 người trong 1000, là rối loạn tâm thần kém hiểu biết, phá vỡ nhận thức và hành vi. Dấu hiệu phổ biến bao gồm ảo tưởng, ảo giác và khó nhận thức thực tế.

Nguyên nhân thần kinh chính xác của tâm thần phân liệt vẫn chưa được biết và sự phát triển của các phương pháp điều trị tốt hơn là rất cần thiết. Nghiên cứu này sẽ cung cấp mô hình để bắt đầu giải quyết một số cơ chế cơ bản tiềm ẩn có liên quan. Tâm thần phân liệt có liên quan đến sự thay đổi rõ rệt trong cách não sử dụng dopamine, chất dẫn truyền thần kinh thường được gọi là “phân tử hỗ trợ” của não. Giáo sư Darryl Eyles tại Viện não Queensland của UQ giải thích: "Ở những bệnh nhân tâm thần phân liệt, tín hiệu dopamine tăng đáng kể ở vùng não gọi là vân”. Người ta cho rằng một số triệu chứng liên quan đến việc sản xuất và giải phóng dopamine tăng cao. “Nghiên cứu mới cũng chỉ ra rằng những thay đổi này được thể hiện rõ nhất ở phần lưng hoặc phần trên của vân, chứ không phải vùng vân bụng của chúng tôi đã tập trung trong nhiều năm”.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ lý do tại sao việc giải phóng dopamine quá mức ở phần vân đó dẫn đến các triệu chứng tâm thần phân liệt, hoặc điều gì xảy ra với các vùng khác của não khi dopamine tăng cao ở khu vực này.

Để giải quyết điều này, Giáo sư Eyles và các đồng nghiệp của họ đã phát triển một mô hình động vật mới của bệnh tâm thần phân liệt, trong đó dopamine được đặc biệt cao ở vùng vân lưng. Cảm hứng cho mô hình này đến từ các nghiên cứu gần đây về mô hình động vật của bệnh Parkinsons nơi thiếu dopamine. Nhóm nghiên cứu chuyển các cấu trúc di truyền (tạo ra dopamine) vào não của chuột. Điều này đã được thực hiện bằng cách sử dụng một loại vi-rút để nhắm mục tiêu phân phối chỉ đến các tế bào thần kinh dopamine chiếu vào vùng vân lưng. Những động vật này cho thấy những thay đổi về hành vi, chẳng hạn như tăng sự vận động trong những trường hợp nhất định và suy yếu trong việc theo dõi thông tin cảm giác bắt chước một số triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt.

Giáo sư Eyles Petty giải thích: "Đây là mô hình đầu tiên tái tạo chặt chẽ sự bất thường của dopamine chính và mạnh nhất trong bệnh tâm thần phân liệt bằng cách nâng cao mức độ dopamine đặc biệt ở vùng vân lưng”. Và có thể sử dụng mô hình để kiểm tra các phương pháp trị liệu tiềm năng. Chúng tôi dự định sử dụng mô hình này để xác định các hợp chất ngăn chặn sự giải phóng dopamine không mong muốn ở vùng lưng. Điều này có thể dẫn đến các phương pháp điều trị có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng hoặc thậm chí ngăn ngừa tâm thần phân liệt.

Điều quan trọng, chúng ta cũng có thể khám phá những thay đổi cơ bản xảy ra trong mạch não bị thay đổi khi nồng độ dopamine tăng cao được tạo ra ở vùng vân lưng. Điều này có thể giúp chúng ta hiểu được cơ sở của bệnh tâm thần phân liệt. Chúng tôi cũng có thể xem xét căn bệnh có thể tiến triển theo thời gian như thế nào và khởi phát bệnh lần đầu tiên như thế nào.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2019-03-trial-treatments-schizophrenia.html, 30/3/2019