Các nhà khoa học-bác sĩ tại Viện Broad của MIT, Harvard và Viện Ung thư Dana-Farber đã phát hiện gen gọi là FOXR2 thường bị tắt ở hầu hết các mô trong cơ thể được kích hoạt trong ít nhất 70% các loại ung thư và 8% tất cả các khối u riêng lẻ. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cancer Research, có thể giúp hiểu rõ hơn về cách thức phát triển của nhiều loại ung thư. Nhóm nghiên cứu đã bắt đầu làm việc với các nhà hóa học và sinh học cấu trúc để tìm ra cách nhắm mục tiêu gen này với phương pháp điều trị mới có thể thực hiện được.

Bác sĩ PratitiBandopadhayay cho biết: "Thực tế là gen này thường bị tắt trong hầu hết các mô có nghĩa là chúng tôi có thể nhắm mục tiêu nó theo cách không gây ra nhiều tác dụng phụ”.

Bác sĩ Jessica Tsai, đã phân tích trình tự bộ gen của một loại ung thư não ở trẻ em được gọi là u thần kinh đệm (diffuse midline gliomas)-khối u gây tử vong ở giữa não, và phát hiện ra rằng nhiều bệnh ung thư có biểu hiện bất thường của FOXR2. Gen này mã hóa một yếu tố phiên mã, nằm trên nhiễm sắc thể X và thường chỉ biểu hiện ở tinh hoàn. Thực sự, bất kỳ mô bình thường nào khác ngoài tinh hoàn không nên có bất kỳ biểu hiện FOXR2 nào, vì vậy phát hiện này rất nổi bật với chúng tôi.

Để tìm kiếm dấu vết của gen trong các bệnh ung thư khác, các nhà khoa học đã tìm hiểu cơ sở dữ liệu ung thư, phân tích các tế bào nuôi cấy ở người và giải trình tự khối u từ những mô hình động vật bị ung thư. Họ thấy một số bệnh ung thư phổ biến nhất ở trẻ em và người lớn, bao gồm u xương; u ác tính và ung thư phổi không tế bào nhỏ; cũng có biểu hiện FOXR2, như khối u thần kinh đệm. Nhóm nghiên cứu đã hợp tác với Trung tâm Nghiên cứu Ung thư ở Đức để xác nhận rằng nhiều loại khối u ở trẻ em bật FOXR2.

Tác giả Bandopadhayay cho biết: “Các gia đình hiến tặng những khối u này đã thực sự cho phép chúng tôi xem xét các gen như FOXR2 và mô tả vai trò của chúng trong các khối u não tàn phá này”.

Khi cộng tác với Đại học Cincinnati, các nhà khoa học đã nghiên cứu những con chuột có và không kích hoạt FOXR2, và phát hiện thấy sự biểu hiện của gen làm tăng tốc độ phát triển của các khối u não bao gồm cả Diffuse Midline Gliomas. Họ cũng phát hiện ra cả tế bào kích hoạt gen thông qua một quá trình gọi là hypomethyl hóa, là biến đổi hóa học loại bỏ nhóm methyl khỏi gen. Và đã tìm thấy một nhóm các yếu tố phiên mã được gọi là ETS đã biểu hiện quá mức khi FOXR2 hoạt động, có thể dẫn đến hình thành khối u. Tác giả Bandopadhayay cho biết “Diffuse Midline Glioma là một loại u tế bào hình sao hiếm gặp, phát triển trong cấu trúc đường giữa và thân não. Tỷ lệ mắc bệnh ung thư này chỉ là 1 đến 2 người trên 100.000 người. Ung thư này thường được chẩn đoán ở trẻ em từ 3-10 tuổi, tuy nhiên, nó cũng xảy ra ở người lớn. Nó thường được tìm thấy ở nam giới hơn so với nữ giới”.

Nhóm nghiên cứu nghi ngờ rằng FOXR2 có thể là một phần của một mô hình lớn hơn, nơi các gen tinh hoàn không hoạt động thường được bật ở bệnh nhân ung thư. Các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng protein được mã hóa bởi nhiều gen trên nhiễm sắc thể X được gọi là kháng nguyên ung thư tinh hoàn được biểu hiện bất thường trong các khối u. Những kháng nguyên này là mục tiêu chính của các nhà sản xuất thuốc phát triển phương pháp điều trị ung thư mới.

Bác sĩ Bandopadhayay và Tsai nói rằng nghiên cứu của họ cung cấp một số manh mối ban đầu về cách thức hoạt động của FOXR2, nhưng vẫn còn rất nhiều điều để tìm hiểu. Tiếp theo, họ hy vọng sẽ phá vỡ mối quan hệ giữa ETS và FOXR2 để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của gen. Nhóm nghiên cứu cũng đã hợp tác với các phòng thí nghiệm khác tại Viện Ung thư Broad và Dana-Farber để khám phá cách phát triển phương pháp điều trị ung thư nhắm mục tiêu FOXR2.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2022-07-scientists-key-gene-cancer.html, 22/7/2022