Hiện nay, hai công nghệ GPON và GEPON đang được triển khai đồng thời trên thế giới. Trong đó GPON chủ yếu được triển khai ở châu Á, châu Mỹ và châu Âu. Về cơ bản, các nhà cung cấp dịch vụ FTTH sử dụng kiến trúc công nghệ GPON của ITU và FSAN. Bên cạnh đó, họ đang tiến hành từng bước xây dựng các mạng quang thụ động G-PON, cùng với xây dựng các mạng truy nhập quang thụ động XG-PON, hướng đến xây dựng các mạng truy nhập quang thụ động 40G-PON trong tương lai gần.

Lựa chọn công nghệ GPON để triển khai tại Việt Nam đã được các nhà mạng thực hiện, đến thời điểm hiện nay, thuê bao dựa trên công nghệ quang chiếm tỷ lệ lớn trong các nhà cung cấp dịch vụ. Tuy nhiên, việc tiêu chuẩn hóa GPON lại chưa được thực hiện đầy đủ. Để triển khai áp dụng tiêu chuẩn được hiệu quả thì Việt Nam cần xây dựng các tiêu chuẩn quan trọng cho mạng quang thụ động dựa trên công nghệ GPON. Một trong các tiêu chuẩn thành phần quan trọng đó là tiêu chuẩn cho lớp hội tụ truyền dẫn (GTC).

Vì lý do nêu trên, năm 2017, các nhà nghiên cứu tại Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông đã thực hiện đề tài: “Xây dựng tiêu chuẩn Hệ thống truy nhập quang thụ động GPON - Phần lớp hội tụ truyền dẫn”. Chủ nhiệm đề tài là ThS. Phan Thị Nga.

Bộ tiêu chuẩn GPON đang được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới, đó là ITU-T G.984. Bộ tiêu chuẩn này gồm tất cả 7 tiêu chuẩn, trong đó có 4 tiêu chuẩn đầu tiên của bộ tiêu chuẩn được đánh giá là quan trọng nhất, liên quan đến các vấn đề cơ bản, cần thiết trong GPON.

Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng được một số tiêu chuẩn có liên quan đến hệ thống thông tin quang như:

- QCVN 7:2010/BTTTT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giao diện quang cho thiết bị kết nối mạng SDH.

- TCN 68-218:2003 - Dịch vụ Internet - Tiêu chuẩn chất lượng.

- TCVN 8068:2009 – Dịch vụ điện thoại VoIP - Các yêu cầu.

- TCVN 8665:2011 - Sợi quang dùng cho mạng viễn thông - Yêu cầu kỹ thuật chung.

- TCVN 8689:2011 - Dịch vụ IPTV trên mạng viễn thông công cộng cố định - Các yêu cầu.

- TCVN 8696:2011 - Mạng viễn thông - Cáp sợi quang vào nhà thuê bao - Yêu cầu kỹ thuật.

Riêng đối với công nghệ GPON, hiện tại Việt Nam mới chỉ ban hành được 01 tiêu chuẩn về mạng truy nhập quang thụ động: TCVN 11310:2016 về Hệ thống truy nhập quang thụ động G-PON: Lớp tiện ích truyền tải “vật lý” vào năm 2016.

Các tiêu chuẩn đang được xây dựng: Hệ thống truy nhập quang thụ động GPON - lớp hội tụ truyền dẫn; và Hệ thống truy nhập quang thụ động GPON - Quản lý ONT và giao diện điều khiển.

Nhóm nghiên cứu lựa chọn tiêu chuẩn quốc tế ITU- G.984.3 G-PON: TC “layer specification” phiên bản mới nhất được ban hành năm 2014 làm tài liệu tham khảo chính để xây dựng tiêu chuẩn này.

Tiêu chuẩn này được xây dựng trên cơ sở khuyến nghị ITU- G.984.3:2014, hình thức tuân theo cấu trúc, định dạng tiêu chuẩn Việt Nam theo thông tư 03/2011/TT-BTTTT ngày 04/01/2011 của Bộ Thông tin và Tuyến thông và phù hợp Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 1-2:2008 về hướng dẫn xây dựng tiêu chuẩn.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 14591/2017) tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.

N.T.T (NASATI)