Nhằm thảo luận và quyết định các hoạt động, kế hoạch và chiến lược của Ủy ban Vệ tinh Quan sát Trái đất (CEOS) hàng năm và dài hạn; xây dựng và triển khai các nhiệm vụ hợp tác đa phương có tính chất khu vực và quốc tế; từ ngày 14-16/10/2019 tại Hà Nội, sẽ diễn ra Phiên họp toàn thể của Ủy ban Vệ tinh Quan sát Trái đất CEOS Plenary 2019 với sự tham gia của 30 tổ chức thành viên đến từ các Quốc gia như Mỹ, Nhật, Australia, Italia, Thụy Sỹ, Trung Quốc, Canada, Anh, Pháp.

Toàn cảnh Lễ khai mạc Phiên họp toàn thể CEOS 2019

Ủy ban Vệ tinh Quan sát Trái đất (CEOS) là cơ quan đầu mối phối hợp các hoạt động quốc tế liên quan đến không gian và quan trắc Trái đất. CEOS khuyến khích tương tác, hỗ trợ và bổ sung giữa các hệ thống vệ tinh quan sát Trái đất thông qua việc phối hợp lập kế hoạch, thúc đẩy truy cập dữ liệu không phân biệt đối xử, thiết lập tiêu chuẩn dữ liệu, và phát triển dữ liệu tương thích với các sản phẩm, dịch vụ, và ứng dụng. Kể từ khi thành lập, đến nay CEOS đã đóng góp đáng kể vào sự tiến bộ của các nỗ lực cộng đồng quan sát Trái đất.

Năm 2013, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam là thành viên chính thức của CEOS (giao Trung tâm Vũ trụ Việt Nam làm đầu mối liên hệ) đã tích cực tham gia các phiên họp toàn thể kể từ khi là thành viên; tham gia nhiều phiên họp của các nhóm kỹ thuật như nhóm phát triển năng lực, nhóm thiên tai, nhóm khí hậu.v.v... Việc đóng góp tích cực cho CEOS mang lại nhiều lợi ích cho Việt Nam. Cụ thể như Hệ thống Vietnam Datacube được các thành viên CEOS hỗ trợ xây dựng; Hai sáng kiến của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam được các thành viên CEOS giúp đỡ: xây dựng hệ thống theo dõi rừng và lúa cho Việt Nam; đồng thời quảng bá hoạt động ứng dụng viễn thám của Viện với các ban, ngành khác thông qua các hoạt động tập huấn, hội thảo.

Được sự cho phép của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và sự ủng hộ của Ủy ban Vệ tinh Quan sát Trái đất CEOS, ngày 18/10/2018, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã đại diện cho Việt Nam, chính thức đảm nhận vị trí chủ tịch CEOS, thực hiện nhiệm vụ nhiệm kỳ 2018-2019.

Trong thời gian đảm nhận vị trí Chủ tịch, ngoài việc thực hiện các nhiệm vụ như: giữ vai trò trung tâm trong việc điều phối chiến lược các nhiệm vụ hiện tại và tương lai của các cơ quan thành viên CEOS, tiếp tục hỗ trợ Nhóm quan sát Trái đất v.v... Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã thực hiện 2 sáng kiến gồm; Quan sát các - bon, tập trung vào giám sát rừng (phối hợp dữ liệu quan sát trái đất để hỗ trợ giám sát và quản lý tài nguyên rừng trong khu vực một cách hiệu quả, thông qua nhóm Đặc biệt về Phối hợp dữ liệu không gian thuộc Sáng kiến quan sát rừng toàn cầu, hỗ trợ việc phát triển các hệ thống giám sát và đo đạc, báo cáo và kiểm chứng rừng quốc gia). Và sáng kiến: Các quan sát phục vụ Nông nghiệp cụ thể là giám sát lúa (song song với nhóm đặc biệt thuộc nhóm Quan sát Trái đất phục vụ giám sát nông nghiệp toàn cầu và Mạng lưới khu vực trong khuôn khổ GEOGLAM Lúa - Châu Á, trọng tâm chính của sáng kiến tập trung vào việc sử dụng thực tế các dữ liệu CEOS, đặc biệt dữ liệu radar khẩu độ tổng hợp trong việc giám sát lúa tại châu Á).

Các ứng dụng này rất thiết thực trong việc đánh giá phát triển nông nghiệp của Việt Nam và sẽ được mở rộng tại các quốc gia thuộc khu vực sông Mekong.
Phát biểu tại Lễ khai mạc Phiên họp toàn thể CEOS 2019, PGS.TS. Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban Vệ tinh Quan sát Trái đất nhiệm kỳ 2018-2019 khẳng định: “Trước khi đảm nhận vị trí Chủ tịch Ủy ban Vệ tinh quan sát Trái đất 2019, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam là thành viên còn non trẻ của tổ chức này và chưa có nhiều cơ hội tham gia sâu vào công việc của các Nhóm làm việc. Tuy nhiên, được sự ủng hộ và tin tưởng của các thành viên, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã không ngừng nỗ lực để hoàn thành tốt vai trò là Chủ tịch CEOS nhiệm kỳ 2018 -2019”.

Nhân sự kiện này, Lễ chuyển giao vị trí Chủ tịch CEOS 2020 cũng sẽ được bàn giao cho Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO).

Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN