Một số trẻ nhỏ rất khó uống thuốc, chính vì vậy cha mẹ thường hòa chung thuốc vào sữa hoặc nước trái cây có vị ngọt để đánh lừa cảm giác của trẻ, làm cho chúng dễ uống hơn. Tuy nhiên, chúng ta không nên pha thuốc với sữa, nước trái cây cho trẻ uống vì có thể gây ra một số bất lợi.

Sữa chứa nhiều khoáng chất đa vi lượng, lipid cao và độ kiềm cao, nên khi hòa chung với thuốc thì sữa sẽ làm chậm sự hấp thụ một số loại thuốc, điển hình như kháng sinh cefuroxim...Nguồn sữa cho bé bú, đặc biệt sữa công thức có nhiều canxi gây tương tác bất lợi với thuốc. Ngoài ra, các dòng kháng sinh như ciprofloxacin, levofloxacin có thể giảm đi hiệu lực khi dùng cùng lúc với sữa. Ngoài ra, khi pha thuốc với sữa, thuốc làm thay đổi mùi vị của sữa, khiến trẻ không bú hết lượng sữa trong bình, dẫn tới không cung cấp đủ năng lượng nuôi trẻ. Một số bé được mẹ pha thuốc vào sữa thường xuyên dẫn đến việc bé sợ bình sữa, không dám bú sữa bằng bình.

Đặc biệt, một số loại thuốc viên nén hoặc dạng con nhộng không nên nghiền thuốc, mở viên thuốc vì điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình tác dụng của thuốc. Một số thuốc cần tác dụng chậm, cần nuốt nguyên viên, nếu bị nghiền, mở vỏ, thuốc có thể bị dịch đường tiêu hóa phân hủy làm giảm hoặc mất tác dụng.

Nước trái cây ví dụ như dứa, cam, chanh, bưởi...lượng axit citric, axit ascorbic khá cao khi pha vào sữa sẽ làm cho lượng pH axit hơn; còn với những loại có chất kiềm nhiều như nước ép nha đam...thì có tính chất kiềm quá cao có thể làm thay đổi độ pH trong lòng ống tiêu hóa, không tốt cho trẻ nhỏ.

Như vậy, nước trái cây có độ pH axit, sữa có độ pH kiềm, khi hòa chung với thuốc và tan trong môi trường đó có thể gây biến chất, lúc vào tới ruột và hấp thu vào máu không còn là dạng thuốc mà chúng ta nhắm đến, không còn nguyên vẹn là dạng chuyển hóa có tác dụng dược lý. Vì vậy, chúng ta không nên pha thuốc với sữa, nước trái cây cho trẻ uống.

Để bé chịu uống thuốc, cha mẹ nên chọn các dạng thuốc dễ uống như thuốc dạng lỏng, thuốc bột và có mùi vị dễ chịu cho trẻ dưới 6 tuổi (đặc biệt trẻ nhỏ dưới 4 tuổi). Trong trường hợp phải sử dụng thuốc dạng viên, nếu nghiền thì hòa với nước trắng khi uống. Cha mẹ cần hỏi ý kiến dược sĩ, người kê đơn thuốc trước khi nghiền và hòa thuốc với nước.

Phạm Thị Mỹ Bình (NASATI), tổng hợp, 7/2022