Nhu cầu tiêu thụ điện năng của Việt Nam hiện đang tiếp tục tăng do nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Nhằm đáp ứng cho nhu cầu điện năng, nhiều dự án nhà máy nhiệt điện đốt than đã và đang được đầu tư xây dựng mới. Thực hiện chủ trương của Thủ tướng Chính phủ tại quyết định số 1791/QĐ-TTg ngày 29/11/2012 về việc thí điểm thiết kế, chế tạo trong nước thiết bị các nhà máy nhiệt điện trong giai đoạn 2012 ÷ 2025, Viện Nghiên cứu Cơ khí đã thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học công nghệ “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và đưa vào vận hành hệ thống thải tro xỉ đồng bộ cho nhà máy nhiệt điện đốt than phun có công suất tổ máy đến khoảng 600 MW”, mã số 03/HĐ-ĐT/KHCN.

Đề tài thuộc dự án khoa học công nghệ “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và đưa vào vận hành một số hệ thống thiết bị phụ nhà máy nhiệt điện chạy than có công suất tổ máy đến khoảng 600 MW”, với mục tiêu là làm chủ thiết kế, chế tạo, lắp đặt, vận hành hệ thống thải tro xỉ đồng bộ cho Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1, có công suất 2x300MW, có lượng tro xỉ thải ra và các thông số kỹ thuật tương đương với các nhà máy nhiệt điện có công suất tổ máy khoảng 600 MW theo mục tiêu và nội dung của Quyết định 1791/QĐ-TTg.

Để đáp ứng được mục tiêu làm chủ công tác thiết kế, chế tạo, cung cấp thiết bị thải tro xỉ cho các nhà máy nhiệt điện than thay thế nhập ngoại, đề tài đã thực hiện các nội dung chính sau:  Nghiên cứu lựa chọn công nghệ thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than; Tính toán, thiết kế hệ thống thải tro xỉ nhà máy nhiệt điện đốt than có công suất tổ máy 2x300 MW, năng suất thải xỉ 62,5 t/h; Thiết kế quy trình công nghệ chế tạo, nội địa hóa các thiết bị hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than; Nghiên cứu, thiết kế quy trình lắp đặt, kiểm tra và thử nghiệm thiết bị hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than; Quy trình vận hành hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than; Chế tạo 01 hệ thống thải tro xỉ có năng suất thải xỉ N = 62,5 t/h ứng dụng tại Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1.

Đến nay, đề tài đã hoàn thành đầy đủ số lượng, chủng loại, chất lượng các sản phẩm khoa học và công nghệ theo đăng ký. Đặc biệt, lần đầu tiên, hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than công suất 2x300 MW đã được nghiên cứu, phát triển và ứng dụng bởi các nhà khoa học và kỹ sư Việt Nam. Đề tài đã hoàn thành các sản phẩm khoa học công nghệ theo như đăng ký là bộ tài liệu tính toán, thiết kế, chế tạo hệ thống thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than. Đề tài đã công bố 3 bài báo trên tạp chí chuyên ngành trong nước và 2 báo cáo tại hội thảo trong nước về lĩnh vực thải tro xỉ. Viện cũng đã cung cấp sản phẩm là một hệ thống thải tro xỉ hoàn chỉnh theo thiết kế của đề tài cho Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1.

Kết quả của đề tài đã góp phần nâng cao năng lực khoa học công nghệ, năng lực sản xuất cũng như năng lực cạnh tranh cho Viện Nghiên cứu Cơ khí với các nhà thầu nước ngoài trong lĩnh vực cung cấp thiết bị thải tro xỉ cho nhà máy nhiệt điện đốt than. Các kết quả của đề tài có thể đưa vào sản xuất quy mô công nghiệp; Chất lượng và giá thành thiết bị thải tro xỉ của đề tài hoàn toàn cạnh tranh được với sản phẩm tương tự có xuất xứ châu Âu, Bắc Mỹ, Hàn Quốc và Trung Quốc. Đối với các dự án nhà máy nhiệt điện xây dựng mới do trong nước đầu tư, đề nghị các cơ quan quản lý có cơ chế tách riêng gói thải tro xỉ trực tiếp cho các đơn vị trong nước thực hiện với điều kiện giảm giá so với nhà thầu nước ngoài chào bán.

P.A.T (Tổng hợp)